از همين حالا خودآزمايي را جدي بگيريد
قسمت آخر:
چه تستي بزنيم؟
اين روزها کتاب‌هاي کمک آموزشي، به ويژه کتاب‌هاي تست، پرتيراژترين کتاب‌هاي کشور هستند. کافي است سري به ميدان انقلاب اسلامي شهر تهران بزنيد تا ببينيد که بيشتر مشتريان کتابفروشي‌ها، افرادي هستند که به دنبال کتاب تست براي مقاطع مختلف تحصيلي و موفقيت در آزمون هاي متعدد و متفاوت مي‌گردند. در اين ميان به جرات مي‌توان گفت که تعداد کتاب‌هاي تست براي داوطلبان آزمون سراسري، گوي سبقت را از ساير آزمون‌ها ربوده است.
تعدد و تنوع کتاب‌هاي تستي باعث شده است که بسياري از داوطلبان در انتخاب کتاب تست مناسب سر در گم شوند و ندانند که چه کتاب تستي مي‌تواند آنها را براي آزمون سراسري آماده سازد.
ما معتقديم که تست‌هاي آزمون‌هاي سراسري سال‌هاي گذشته، بهترين تست‌ها براي داوطلبان آزمون سراسري است؛ زيرا از سوي خود طراحان سؤال‌هاي آزمون‌هاي سراسري طرح شده است و داوطلب مي‌تواند با آرامش خاطر، با تستي خود را بسنجد که در سطح آزمون سراسري است؛ چون گاهي اوقات مؤلفان کتاب‌هاي تست، سطح سؤال‌هايشان بسيار دشوارتر از آزمون سراسري است يا اصلاً سؤال‌هايشان شباهتي به سؤال‌هاي آزمون سراسري ندارد و باعث گمراه شدن داوطلب مي‌شود؛ براي مثال، گاهي اوقات مؤلفان کتاب‌هاي تست از مباحثي تست طراحي مي‌کنند که خارج از کتاب درسي يا فراتر از آن است و داوطلب را به چالش‌هايي مي‌کشند که اصلاً ضرورتي ندارد.
البته امسال کتاب‌هاي داوطلبان نظام جديد در برخي از درس‌ها تغيير کرده است و آنها نمي‌توانند از تست‌هاي آزمون‌هاي سراسري سال‌هاي گذشته به خوبي بهره ببرند. به اين دسته از داوطلبان توصيه مي‌کنيم که در مباحث مرتبط با نظام قديم، از تست‌هاي آزمون سراسري استفاده کنند و در مباحث غير مرتبط، به سراغ تست‌هايي بروند که از سوي دبيران مجرّب آموزش و پرورش در حيطۀ کتاب‌ها درسي تاليف شده است.
به عنوان يک اصل کلّي نيز بهتر است که در آغاز يادگيري، تنوع تست‌ها کم باشد تا ذهنتان مطلب را زودتر جمع و جور کند. درگير شدن با تست‌هاي متنوع، يادگيري شما را کندتر و طبقه‌بندي مطالب را دشوارتر مي‌کند. تست‌هاي آزمون‌هاي سراسري گذشته، بهترين گزينه براي شروع تست‌زني است. شما مي‌توانيد پس از جا افتادن کليات مطالب و کسب تسلط بر آنهانهاآن، به ويژه هنگام دوره کردن، از تست‌هاي بيشتر و متنوع‌تري استفاده کنيد؛ اما در نهايت بايد اصل را روي تست‌هاي آزمون‌هاي سراسري گذشته قرار دهيد، و حتي در دوره‌هاي مختلف مطالعاتي، به جاي يک بار، چندين بار اين تست‌ها را حل کنيد.
چه مقدار تست بزنيم؟
تست‌زني، مرحله‌اي مهم و کليدي از مطالعه است و تمام شدني نيست؛ بنابراين، هم بعد از مطالعۀ تشريحي هر درس تعدادي تست بزنيد و هم بعد از اينکه کاملاً به درس مسلّط شديد، براي به خاطر داشتن مطالب و کسب مهارت، دقت و سرعت بيشتر، تست بزنيد. حل تست‌هاي مختلف و دسته‌بندي شده، باعث مي‌شود هم شما ديد طراحانه‌اي پيدا کنيد و همين طور به دفعات مکرر، قبل از هر آزموني، دانسته‌هاي خود را به طور دقيق و خوب محک بزنيد.
دربارۀ اينکه بايد چه مقدار تست دروس اختصاصي و چه مقدار تست دروس عمومي زد، نظرات متفاوتي وجود دارد. عده‌اي مي‌گويند پاييز و زمستان بايد بيشتر براي دروس تخصصي وقت گذاشت و تست زد و بعد از تعطيلات نوروز به دروس عمومي پرداخت؛ يا معتقدند که بايد 60 درصد تست‌ها به دروس اختصاصي تعلق داشته باشد و 40 درصد از تست‌ها متعلق به دروس عمومي باشد؛ اما ما معتقديم هر داوطلب، ضمن اينکه لازم است براي تست‌زني به ضريب هر درس در آزمون سراسري توجه کند، بايد به توانمندي خود نيز توجه داشته باشد. بي‌شک داوطلبي که در يک درس ضعف بيشتري دارد، بايد وقت بيشتري را نيز به آن درس اختصاص دهد و براي تسلط بر درس مورد نظر، تست‌هاي بيشتري بزند.
اينکه داوطلبان بايد فرصت‌هاي زماني قبل از عيد را به دروس اختصاصي و بعد از آن را به دروس عمومي اختصاص دهند، بيشتر مناسب داوطلبان قوي و توانمند است؛ افرادي که مي‌توانند بعد از عيد، وقت قابل توجهي را به دروس عمومي اختصاص دهند و در ضمن در دروس عمومي ضعف يا نخوانده ندارند و فقط مي‌خواهند در تست‌زني اين درس‌ها تسلط بيشتري پيدا کنند؛ اما داوطلباني که بعد از عيد هنوز بخشي از دروس اختصاصي خود را نخوانده‌اند، نمي‌توانند وقت لازم را به دروس عمومي اختصاص دهند و به قول معروف، از اينجا مانده و از آنجا رانده خواهند شد. پس، از همين امروز، با يک برنامه منطقي براي همه دروستان وقت بگذاريد و تست بزنيد و البته در برنامه خود، ضرايب دروس و ضعف‌هاي خود را نيز لحاظ کنيد.
نکتۀ ديگر اينکه اگر براي هر درس خود چند کتاب تست داريد، حتماً تعداد تست‌ها را جمع بزنيد و آنها را نهادر طول هفته تقسيم کنيد تا از پراکنده خواني و به اصطلاح نوک زدن به هر کتابي جلوگيري کنيد و مطالب را به صورت منظم و به تدريج فرا بگيريد.
در ضمن، وقتي به مطلبي مسلط هستيد يا وقت کافي نداريد، تست‌هاي تکراري و مشابه را رها کنيد. شما مي‌توانيد تست‌ها را به دسته‌هاي 20 يا 30 تايي تقسيم کنيد و پس از حل هر دسته به آنها نمره دهيد. اگر به نمره 85 تا 90 درصد رسيديد، تست زدن را متوقف کنيد و به سراغ موضوع ديگري برويد؛ زيرا اين نمرات به شما پيام مي‌دهند که مطلب را ياد گرفته‌ايد و مي‌توانيد سراغ درس ديگري برويد، و در صورتي که وقت اضافه داشتيد در برهۀ زماني ديگر براي درس و مبحث مورد نظر تست بزنيد. ضمناً توجه داشته باشيد که مبادا با پرکاري تستي در يک درس، پيشرفت خود را در ساير درس‌ها کند کنيد!
همچنين اگر حجم تست‌ها زياد است، مي‌توانيد آنها را به دسته‌هاي زوج يا فرد تقسيم کرده و شماره‌هاي زوج يا فرد را حل کنيد و در فرصت‌هاي مناسب آينده، به ويژه در دوره‌ها، به سراغ تست‌هاي باقي مانده برويد.
توجه داشته باشيد که اگر در درسي قوي هستيد بايد زياد تست کار کنيد تا بتوانيد اين نقطه قوت را در جلسۀ کنکور هم پر رنگ‌تر کنيد، و در دروس ديگري که ضعيف هستيد نيز با توجه به اهميت و ضريب آن درس در کنکور بايد سهميه تست‌زني بگذاريد. توجه کنيد که اگر شما ساعات مطالعۀ بالايي هم داشته باشيد، ولي زياد تست کار نکنيد، مباحث درسي به طور تکنيکي براي شما يادآوري نخواهند شد و به راحتي آزمون سراسري را از دست خواهيد داد. مي‌توانيد تست‌هاي مباحث تحليلي و مفهومي را به سه قسمت تقسيم کنيد؛ به اين صورت که ۲0 درصد از تست‌ها را براي آشنايي بيشتر و بهتر با درس بزنيد. در اين مرحله لازم نيست که زمان بگيريد و نبايد با ديدن پاسخ‌هاي اشتباه، اعتماد به نفستان را از دست بدهيد. در مرحلۀ بعد (سه يا چهار روز بعد) 50 درصد از تست‌ها را براي مرور دوباره و نهادينه شدن مطلب در ذهنتان بزنيد. در اين مرحله، بعد از حل هر تست، بلافاصله پاسخنامه را بررسي نماييد تا بتوانيد به سرعت به اشتباهات خود در حل تست پي ببريد، و بالاخره 30 درصد باقي ماندۀ تست‌ها را (حداقل يک هفتۀ بعد) براي ارزيابي خود، با حفظ زمان، حل کنيد تا متوجه شويد که چه اندازه درس را ياد گرفته‌ايد و بر آن مسلط شده‌ايد و اينکه سرعت شما در تست‌زني اکنون مناسب است يا خير.
سخن آخر اينکه نمي‌توان به يک داوطلب گفت بايد براي يک درس 200، 500، 1000 ،2000 يا 5000 تست بزند؛ زيرا توانمندي‌هاي علمي و جسمي داوطلبان با يکديگر متفاوت است و هر داوطلب بايد، با توجه به شرايط خود، تعداد تستي را که براي هر درس بزند، تعيين کند، و البته در اين زمينه مي‌تواند از دبير هر درس نيز ياري بگيرد. مشخص است که شما هر چه بيشتر تست بزنيد، مهارتتان در تست‌زني افزايش مي‌يابد و ذهنتان براي پاسخ به سؤال‌هاي تستي، ورزيده‌تر مي‌شود، اما همان طور که پيش از اين گفتيم، تست زدن حتماً بايد با تحليل و مطالعۀ دقيق پاسخ‌هاي تشريحي همراه باشد تا فايده داشته باشد؛ وگرنه اگر ده‌ها تست هم بزنيد، بدون آنکه بدانيد چرا به برخي از تست‌ها پاسخ اشتباه داده‌ايد، بهره‌اي از انجام اين کار نخواهيد برد.
- هفته نامه پیک سنجش
