اکثر داوطلبان آزمون سراسری، هر ساله با گذشت چند روز از سال تحصیلی و شروع مهر‌ماه، در اندیشه تهیه و تدوین یک برنامه درسی منسجم برای آمادگی هر چه بیشتر به منظور شرکت مفید و اثربخش در آزمون موردنظر خود به سر می‌برند، و در این میان، عده‌ای که روی این مساله درنگ بیشتری کرده و با دوراندیشی به آینده کار می‌نگرند، با مشورتی که با مشاوران آموزشی و دبیران با تجربه آموزش و پرورش یا کسانی که در آزمون‌های سال‌های گذشته موفق بوده‌اند به عمل می‌آورند، قدری زودتر از دیگران، اقدام به تدوین برنامه آموزشی می‌کنند و بدین‌ترتیب از همین حالا که حدود چهار هفته تا آغاز سال تحصیلی مانده است و با وارد شدن به ماه آخر تابستان که دمای هوا رو به اعتدال و خنکی میگذارد، مطالعات درسی روزانه خود را در قالب برنامه‌های عملیاتی انجام می‌دهند، و حتی فراتر از آن، فعالیت‌های شخصی و زندگی روزانه خویش را نیز با آن برنامه‌ها تنظیم کرده و همسان می‌نمایند.
در مورد برنامه‌ریزی درسی داوطلبان آزمون‌ها، چه در این ستون و چه در قالب مقالاتی که همکاران ما تدوین کرده‌اند، با شما بارها سخن گفته‌ایم و پس از این نیز صحبت خواهیم کرد؛ اما نکته قابل تامل در این مجال، که باید مدّنظر داوطلبان آزمون‌های مختلف قرار گیرد، آن است که این برنامه‌ها لازم است اولاً بر مبنای صحیح علمی و تجربیات آموزشی افراد موفقی که پیش از این از گردونه آزمون‌ها عبور کرده و در رشته مطلوب خود در یکی از مقاطع تحصیلی مشغول به تحصیل شده‌اند تنظیم شود، و ثانیاً به دور از هرگونه خیال‌پردازی و رؤیابافی باشد. در مورد تاکید اول سخن خاصی نمی‌توانیم بگوییم جز آنکه به داوطلبان بگوییم علاوه بر آنکه برنامه تنظیمی آنها برای مطالعات درسی باید کاملاً علمی بوده و بر مبنای اصول صحیح و تجربیات سایر افراد موفق باشد، لازم است که در آن برنامه، روحیات شخصی هر داوطلب، که از فردی به فرد دیگر کاملاً متغیّر و متفاوت است، نیز ملاحظه و براساس آن، برنامه درسی داوطلب موردنظر چیده شود؛ به دیگر سخن، می‌خواهیم بگوییم که علی‌رغم مشترکات یک برنامه درسی، که برای داوطلبان یک آزمون قابل توصیه است، باید درصدی تغییر در اجرای این برنامه را نیز بر مبنای ملاحظات شخصی و روحیات فردی در نظر گرفت تا قابلیت اجرایی بالایی برای افراد مختلف داشته باشد؛ برای مثال، نمی‌توان ساعات بیشتری را در برنامه درسی روزانه یا هفتگی برای مطالعه درسی اختصاص داد که داوطلبی در آن درس قوی بوده و با یک بار مطالعه عمیق می‌تواند بر مطالب آن درس تسلط پیدا کند و همین نسخه را نیز برای داوطلب دیگری که در درس موردنظر ضعیف است تجویز کرد؛ بلکه در مثال پیشگفته، راه صحیح و منطقی این است که ساعات بیشتری را برای درسی که در آن ضعیف هستیم در برنامه‌مان اختصاص دهیم و ساعات کمتری را برای درسی که در آن قوی هستیم منظور نماییم. به وضوح مشخص است که باید در این مثال، شدت و ضعف فراگیری و همین‌طور استعداد داوطلبان مختلف در یادگیری دروس امتحانی را در برنامه‌ریزی درسی مورد نظر گنجانید.
نکته پایانی در این مجال آنکه برای تهیه و تدوین یک برنامه درسی منسجم، داوطلبان باید طاقت و توان روحی و جسمی خود را در نظر بگیرند و براساس آن، و همین‌طور شناختی که از «خود» دارند، به انجام این امر مهم اقدام نمایند؛ مثلاً اگر کسی می‌تواند به صورت یکنواخت روزی 10 تا 12 ساعت مطالعات درسی داشته باشد و این کار تداخل و تزاحمی با سایر امور زندگی روزانه او ندارد و در انجام این کار موفق است، حتماً باید به انجام این کار و برنامه‌ریزی صحیح برای عملیاتی ساختن آن اقدام نماید، و فرد دیگری که از طاقت و توان پایین‌تری برخوردار است نیز ساعات متناسب با طاقت و توان خود را برای مطالعات درسی در نظر بگیرد و …
آنچه در سطور بالا گفته گفته شد مختصری از بسیار بود و اگر پس از این، مجال و فرصتی دوباره فراهم آمد، باز هم با شما در این زمینه سخن خواهیم گفت. حاصل سخن آنکه برنامه‌ریزی درسی همانند نقشه احداث یک ساختمان به شمار می‌آید که اگر بر مبنای اصول مهندسی و به صورت هدفمند طراحی و پایه‌ریزی شود، ساختمان را از هر گونه آسیب ناشی از حوادث طبیعی مانند زلزله و سیل مصون و خالی از گزند نگه خواهد داشت و در غیر این صورت، بنایی که بر آن ساخته شود جز داشتن ظاهر زیبا، از هرگونه استحکامی عاری است و با کمترین لرزشی فرو خواهد ریخت؛ پس داوطلبان عزیز! اگر تاکنون و با فاصله بیست و چند روزهای که تا سال تحصیلی جدید داریم، هیچ‌گونه اقدامی برای تهیه و تدوین یک برنامه منسجم درسی به منظور آمادگی بیشتر خود در آزمون موردنظرتان انجام نداده‌اید، این کار را به مثابه کلیدی برای موفقیت، جدی بگیرید؛ زیرا امروز وقت کوشش، تلاش و جدیت در انجام این کار است و فردا بسیار دیر است.
موفق باشید
هفته نامه خبری و اطلاع رسانی پیک سنجش
