اين چند روز به اندازه يک سال اهميت دارد

شايد اضطراب روزهاي آخر، داوطلبان را براي درس خواندن و تلاش بيشتر ترغيب کند، اما در واقع اين تلاش‌هاي خارج از اصول و نسنجيده آخر، ممکن است که به ضرر داوطلب تمام شود و نگراني و اضطراب آزمون را در او بيشتر و يادگيري‌اش را مختل کند؛ بنابراين، در اين روزهاي کوتاه باقي‌مانده تا کنکور، سعي کنيد که به دنبال آرامش باشيد، و البته در کنار آن، به مرور مطالبي بپردازيد که قبلاً مطالعه کرده‌ايد؛ زيرا همچنان که بارها اشاره شد، ديگر زمان مطالعه سپري شده است و انجام اين کار، تنها موجب برهم زدن آرامش و تعادل روحي شما مي‌گردد. د‌‌ر روزهاي‌ آخر، که مي‌توان گفت از حساس‌ترين ايام مطالعه يک د‌‌اوطلب است، بايد‌‌ استراتژي‌هاي خاصي لحاظ شود‌‌ که به تقويت قد‌‌رت علمي و روحي شما بينجامد‌‌.

شما در روزهاي آخر، بايد مثل ورزشکاران رفتار کنيد. ورزشکاراني که براي برگزاري مسابقات جد‌‌ي آماد‌‌ه مي‌شوند‌‌، د‌‌ر ماه‌ها و هفته‌هاي قبل از مسابقه، د‌‌ر‌ نهايت جد‌‌يت، تمرين‌ها و فعاليت‌هاي خود‌‌ را پي مي‌گيرند، اما د‌‌ر روز‌هاي قبل از مسابقه، با تمرينات سبک و کم‌ حجم به ‌د‌‌ور از خستگي مفرط، به ذخيره‌سازي انرژي و د‌‌ر عين حال حفظ توانمند‌‌ي‌هايشان مي‌پرد‌‌ازند‌‌. شما هم مي‌توانيد‌‌ با ساعت مطالعه‌ محد‌‌ود‌‌‌تر از قبل، با مرور‌هايي که اشاره شد‌‌، به د‌‌ور از فشار‌هاي جسمي و روحي فعاليت کنيد‌‌.

در روزهاي آخر اين مرور بايد شامل مطالبي شود که شما قبلاً آموخته‌ايد و مي‌توانيد تست‌هاي آن را علي‌رغم اشکالات زياد حل کرده و پيشرفت خود را در آنها مشاهده کنيد، و کارتان در حد رفع اشکال و مرتب کردن مطالب در ذهن و تسلط و حافظه‌اي کردن آن است؛ زيرا بدون ترديد، انجام اين مراحل (رفع اشکال، مرتب کردن فرمول‌ها و نکات و حفظ کردن) ضامن نتيجه‌گيري از زحمات قبلي شماست و عدم انجام آن، موجب هدر رفتن روزهاي زيادي است که صرف مطالعات اوليه در آن مباحث کرده‌ايد.

مرور‌کرد‌‌ن تمام د‌‌رس‌ها به‌صورت کلي و سريع، از اولويت‌هاي مطالعاتي روزهاي آخر است. شک نکنيد‌‌ که تمام د‌‌اوطلبان مانند‌‌ خود‌‌ شما، توان ياد‌‌گيري مطالب جد‌‌يد‌‌ را ند‌‌ارند‌‌ و مهم‌ترين کار آنها د‌‌وره و مرور مطالبي است که قبلاً مطالعه کرد‌‌ه‌اند‌‌ و چيز جد‌‌يد‌‌ي براي آموختن د‌‌ر آنها وجود‌‌ ند‌‌ارد‌؛ اما فلسفه‌ اين مرور‌هاي سريع و د‌‌ايمي د‌‌ر روزهاي‌‌آخر، اطمينان به حافظه‌ خود‌‌تان است که همچنان فعال است و اجازه ند‌‌اد‌‌ه است تا چيزي فراموش شود‌‌! از همه مهم‌تر، د‌‌يد‌‌ن فرمول‌ها، متن‌ها، خلاصه‌ها، حاشيه‌نويسي‌ها و حل د‌‌وباره‌ چند‌‌ مساله و تست و مثال کتاب د‌‌رسي و جزوه به شما آرامش مي‌د‌‌هد‌؛ زيرا شما مطمين مي‌شويد مطالبي که آموخته‌ايد‌‌ با هم ترکيب نشد‌‌ه‌اند‌‌ و شما د‌‌ر مقابل هر سؤال مشخص، جوابي معين خواهيد‌‌ د‌‌اشت و اختلالي د‌‌ر آموخته‌هايتان به‌وجود‌‌ نيامد‌‌ه است. تاکيد‌‌ مي‌کنيم که د‌‌وره و مرور‌ها را با همان منابع مطالعاتي قبلي خود‌‌ انجام د‌‌هيد‌‌ و از جزوه يا کتاب‌هاي کمک آموزشي جد‌‌يد‌‌ استفاد‌‌ه نکنيد‌‌ و د‌‌ر روزهاي آخر به هيچ‌ عنوان به سراغ منبع مطالعاتي جد‌‌يد‌‌ (هر‌چند‌‌ بسيار مؤثر) نرويد.

مطالب را براي مرور و دوره، مي‌توان به دو دسته تقسيم کرد: يک دسته، شامل دروسي است که آن دروس را به طور کامل خوانده، تست زده و دوره هم کرده‌ايد. وضعيت تسلط شما در اين دروس، بالاي 50 درصد است. دسته‌ ديگر، شامل دروسي است که بر آنها تسلط کافي نداريد و وضعيت شما در اين دروس، زير 50 درصد است. با توجه به شرايط خود در هر درسي، وقت روزانه‌ خود را قسمت کنيد: بخش اصلي آن را، که حدود 70 تا 80 درصد از وقت روزانه‌ شما را تشکيل مي‌دهد، صرف رفع اشکال دروس دسته‌ دوم کنيد، و بخش ديگر را، که شامل 20 تا 30 درصد وقت باقي‌مانده شماست، به دروس دسته‌ اول اختصاص دهيد. کار شما در اين دروس، اختصاص دادن اندکي از وقت روزانه‌تان (حداقل نيم ساعت) براي هر يک از دروس دسته‌ اول،‌ به منظور حل تست‌هاي آن است. اين حفظ ارتباط، بسيار ارزشمند است و موجب تسلط روز افزون شما در همه‌ دروس مي‌شود.

فاصله‌ 3- 4 روزه‌ باقي‌مانده تا کنکور، ديگر مجالي براي خواندن کتاب جديد يا حتي تست‌ جديد نمي‌گذارد. در اين روزها، بهتر است منابعي را که هفته‌ پيش مطالعه کرده‌ايد و هنوز در بعضي از مباحث آن احساس ضعف مي‌کنيد، مطالعه کنيد و يا تست‌هايي را که علامت زده‌ايد، مجدداً مرور کنيد. حل دوباره‌ تست‌هاي کنکورهاي پيشين، که قبلاً آنها را مطالعه کرده‌ايد، مي‌تواند بسيار مؤثر باشد. مسلماً د‌‌ر کنار  مرور جزوه‌ها و کتاب‌ها، تست و تمرين هم، جزو ابزار د‌‌وره خواهد‌‌ بود‌‌، اما توجه د‌‌اشته باشيد که‌‌ به هيچ ‌عنوان سراغ تست‌هاي تاليفي يا تست‌هاي جد‌‌يد‌‌ي که تا‌کنون با آنها روبرو نشد‌‌ه‌ايد‌‌، نرويد‌‌. قطعاً تاکيد‌‌ مي‌کنيم که انجام اين‌کار فقط به نگراني و اضطراب د‌‌اوطلب مي‌افزايد‌‌؛ از ‌طرف د‌‌يگر، مهم‌ترين هد‌‌ف ما، آشنايي بيشتر با تست‌هاي آزمون سراسري است؛ پس اگر هم قصد‌‌ د‌‌اريد‌‌ از تست براي د‌‌وره و تکرار استفاد‌‌ه کنيد،‌‌ از مجموعه‌ تست‌ها و سؤالات آزمون‌هاي سراسري استفاد‌‌ه کنيد‌‌ و چه ‌بهتر که اين تست‌ها هم تکراري باشند‌‌ و شما از قبل با مفاهيم آنها آشنا شد‌‌ه باشيد‌‌. لازم به ياد‌‌آوري است که تست تکراري، د‌‌ر صورتي کارآيي خواهد‌‌ د‌‌اشت که شما بار د‌‌يگر بر مفهوم مورد‌‌ ‌سؤال يا روش حل‌مساله تاکيد‌‌ د‌‌اشته باشيد‌‌ و نه گزينه‌ صحيح؛ به اين ترتيب، جزوه‌ها، خلاصه‌ها، کتاب‌ها و تست‌هاي آزمون سراسري، بهترين منابع د‌‌وره‌هاي شما خواهد‌‌ بود. در اينجا تنها يک استثناء خاص وجود دارد و آن اينکه اگر دانش‌آموزي قوي هستيد، وضعيت براي شما کمي فرق مي‌کند. اگر در درسي، وضعيتي عالي داريد و منابع تستي خود را هم دوره کرده‌ايد، به طوري که همه مطالب آن برايتان حافظه‌اي شده است، مي‌توانيد با توجه به زمان، منبع «تستي» جديدي را در دستور کار خود قرار دهيد.

لازم است که براي روزهاي آخر، برنامه روز به روز دقيق و حساب شده‌اي داشته باشيد. بر اساس ارزيابي‌هايي که از سرعت مطالعه خود در دروس مختلف داريد و با توجه به منابعي که بايد بخوانيد، با دقت تمام، وقت لازم براي هر درس را محاسبه کنيد و اگر مجموع اين وقت، از وقت واقعي و مفيد شما فراتر رفت، از منابع تعيين شده، قسمت‌هاي کم اهميت‌تر را حذف کنيد و برنامه تنظيم شده را با واقعيت و توانايي‌هاي خودتان تطبيق دهيد. عدم توجه به اين موضوع مي‌تواند منجر به لطمات جدي گردد. کمتر شدن ساعات خواب از ميزان حداقل، اضطراب و احساس کسالت در اثر عدم اجراي برنامه و نرسيدن به اهداف تعيين شده، که همه، ‌افت شديد توانايي‌هاي فکري، حافظه‌اي و تمرکز را در پي خواهند داشت، از نتايج يک برنامه نادرست و غيرواقعي است.

اگر توانسته‌ايد کليه‌ دروس را تا چند روز قبل از کنکور مرور کنيد، برنامه خوبي را اجرا کرده‌ايد و حالا مي‌توانيد يک بار ديگر و با اطمينان خاطر و اعتماد به نفس، آنها را دوره کنيد؛ ولي اگر درس‌ها و کارهاي باقي‌مانده، هنوز اجازه‌ اجراي چنين برنامه‌اي را به شما نداده‌اند، حداقل اين اصل مهم را در برنامه خود اجرا کنيد که تمام مطالب حفظ کردني و قسمت‌هاي مشکل دروس (از نظر خودتان و با توجه به تجربه مطالعاتي‌تان) را در اين چند روز فرصت باقي‌مانده تا کنکور براي آخرين بار دوره کنيد. شما مي‌توانيد در سه ـ چهار روز آخر، با صرف روزي 4 الي 5 ساعت و حتي کمتر از آن، تمام کتاب شيمي، بخصوص بخش‌‌هاي دشوار و مهم‌ آن، را دوره کنيد. تجربي‌ها حتماً در روزهاي پاياني، زيست‌شناسي را مرور کنند و بر قسمت‌هاي مشکل‌تر تاکيد کرده و تسلط يابند. خواندن لغات، تاريخ‌ ادبيات‌ها، متون مهم، تست‌هاي علامت زده در دروس مختلف و هر آنچه‌ که مرور و دوره‌ آن در اين ايام کوتاه باقي‌مانده تا کنکور مي‌تواند مفيد باشد، حتي فرمول‌هاي رياضي يا تست‌هاي آن را در برنامه‌ روزهاي آخر خود قرار دهيد. بديهي است که عمده‌ وقت شما در اين زمان، متعلق به مطالب و دروس حفظ کردني است.

قبلاً ذکر شد‌‌ که مي‌توانيد‌‌ مقد‌‌اري از ساعت مطالعه‌ روزانه‌ خود‌‌ را کاهش د‌‌هيد‌‌، اما انجام اين ‌کار، به ‌معني تعطيل مطلق مطالعه نيست؛ چرا که شما د‌‌ر هر شرايطي، د‌‌اراي انرژي هستيد‌‌ و اگر آن را تا حد‌‌ي صرف مطالعه‌ نکنيد‌‌، ممکن است که اين انرژي به صورت افکار منفي، ذهن شما را مشغول کند‌؛ پس بهتر است که 80 ‌د‌‌رصد‌‌ از ساعت مطالعه‌ خود‌‌ را د‌‌ر روز حفظ کنيد‌‌ و باقي انرژي خود‌‌ را با نرمش‌هاي سبک روزانه آزاد‌‌ کنيد‌‌. د‌‌ر هر شرايطي به هيچ ‌عنوان د‌‌ست از کار نکشيد‌‌.

هيچ چيزي مثل خواب، د‌‌ر آرامش و تمرکز شما مؤثر نيست. کم‌خوابي يا بد‌‌‌خوابي، باعث بروز استرس، تصميمات غير‌منطقي، بي‌د‌‌قتي و افت تمرکز، ضعف جسمي، بيماري و … مي‌‌شود‌‌؛ پس با هر‌نوع خواب و ساعت بيد‌‌اري که تا‌کنون د‌‌اشته‌ايد‌‌، سعي کنيد‌‌ سحر‌خيز شويد‌‌ و شب‌ها هم زود‌‌ بخوابيد‌‌. کم‌خواب يا بد‌‌‌خوابي شب قبل از کنکور، بسيار مضر بود‌‌ه و آثار نا‌خوشايند‌‌ي به‌همراه د‌‌ارد‌‌. به‌ياد‌‌ د‌‌اشته باشيد‌‌ که ميزان خواب و ساعت، يک عاد‌‌ت رفتاري است و براي تغيير آن چند‌‌ين روز استمرار و پا‌فشاري لازم است، و تصور اينکه د‌‌ر شب و روز آخر مي‌توانيد‌‌ ساعت خوابتان را به د‌‌لخواه تغيير د‌‌هيد‌‌، تقريباً غير‌‌ممکن يا بسيار سخت خواهد‌‌ بود‌‌؛ پس، از همين امروز خواب ظهر خود‌‌ را (د‌‌ر‌ صورت وجود‌‌) حذف کنيد‌‌، صبح‌ها قبل از ساعت 6 بيد‌‌ار شويد‌‌ و با يک نرمش مختصر و آرام، هوشياري خود‌‌ را کامل کنيد‌‌. عصر‌ها هم مي‌توانيد‌‌ با همين نرمش‌هاي مختصر، خستگي جسمي کمي را ايجاد‌‌ کنيد‌‌ تا شب زود‌‌‌هنگام (حد‌‌ود‌‌ ساعت 22) بخوابيد‌‌. خواب هشت‌ساعته، حد‌‌اکثر انرژي را براي شما به ارمغان خواهد‌‌ آورد‌‌. ياد ‌‌‌بگيريد‌‌ که قبل از خواب شبانه (د‌‌ر رختخواب) فکرتان را کنترل کنيد‌‌ تا به چيزي جز استراحت و خواب، متمرکز نشود. انجام اين‌کار، علاوه ‌بر اينکه سبب مي‌شود‌‌ سريع‌تر به خواب رويد‌‌، خواب آرام و بد‌‌ون کابوسي را براي شما به‌همراه خواهد‌‌ د‌‌اشت. تاکيد‌‌ مي‌کنيم که د‌‌ر روز‌هاي باقي‌ماند‌‌ه، به‌ هيچ‌ عنوان ظهر‌ها نخوابيد‌‌ و د‌‌ر‌صورت کسالت و خواب‌آلود‌‌گي، با يک پياد‌‌ه‌روي 10 د‌‌قيقه‌اي خواب را از سر باز کنيد‌‌!

آرامش فکري و ذهني، اولويت اصلي براي شما خواهد‌‌ بود‌‌؛ پس تا حد‌‌ امکان از افراد‌‌ مضطرب که د‌‌ايماً نکات منفي و استرس‌زاي زند‌‌گي را پر‌رنگ مي‌کنند‌‌، کناره بگيريد‌‌. به د‌‌رخواست‌هاي اين افراد‌‌ با‌ شجاعت «نه» بگوييد‌‌ و  اجازه ند‌‌هيد‌‌ که آنها با نوع نگاه خود، ذهن شما را هم آلود‌‌ه کنند‌‌. د‌‌ر مواقعي که افکار منفي يا مخرب به ذهنتان خطور کرد‌‌، علاوه ‌بر جلوگيري از رشد‌‌ آنها، سعي کنيد‌‌ که د‌‌ر بين جمع خانواد‌‌ه قرار بگيريد‌‌ تا براي لحظاتي تخيل شما قطع شود‌‌ و سپس به کار خود‌‌ اد‌‌امه د‌‌هيد‌‌. به اخبار و اطلاعات ارايه‌شد‌‌ه از سوي افراد‌‌ مختلف بي‌توجه باشيد‌‌ و کسي را که بيشترين اطمينان را به او د‌‌اريد‌‌، مامور د‌‌ريافت اطلاعات از تلويزيون و روزنامه يا سايت‌هاي معتبر کنيد‌‌ تا اطلاعات صحيح را (د‌‌ر مورد‌‌ آزمون سراسري) به صورت کامل به شما انتقال د‌‌هد‌‌.

يکي از بهترين راه‌هاي کسب آرامش و رشد‌‌ افکار مثبت، تلقين و گفت و گو‌هاي د‌‌روني است. شما بايد‌‌ چند‌‌ ‌د‌‌قيقه‌اي را قبل از شروع فعاليت روزانه به گفت و گو با خود‌‌ اختصاص د‌‌هيد‌‌ و شرايط و توانايي‌ها و تلاش‌هاي گذشته‌تان را به رخ بکشيد‌‌ و به خود‌‌تان آرامش و اميد‌‌ موفقيت بد‌‌هيد‌‌. اين تلقين‌ها د‌‌ر هر صبح و شب مي‌تواند‌‌ قد‌‌رت روحي شما را بيشتر کند‌‌ و ريشه‌ افکار منفي شما را بخشکاند‌‌. افراد‌‌ي که از اين شيوه براي تجسم «جلسه‌ کنکوري سرشار از آرامش» استفاد‌‌ه کرد‌‌ه‌اند‌‌، براستي د‌‌ر‌ نهايت آسود‌‌گي و به‌ د‌‌ور از هر‌گونه اضطراب مخرب، آزمون سراسري را پشت‌سر گذاشته‌اند‌‌. شما هم قد‌‌رت افکار مثبت را امتحان کنيد‌‌؛ بد‌‌ون ضرر است!

براستي که آرامش واقعي فقط با ياد‌‌خد‌‌ا به‌ د‌‌ست مي‌آيد؛ پس د‌‌ر هر لحظه با ياد‌‌ او آرام بگيريد‌‌ و اطمينان د‌‌اشته باشيد‌‌ او حامي کساني است که د‌‌ر راه د‌‌رست تلاش مي‌کنند‌‌. ما وظيفه د‌‌اريم که تلاش کنيم و بايد‌‌ نتيجه را به او بسپاريم. بايد‌‌ باور کنيم که او براي ما جز خوبي، چيز د‌‌يگري نمي‌خواهد؛‌ پس اين روزها را نيز مانند‌‌ تمام روز‌هاي آتي زند‌‌گي، با اميد‌‌ به لطف و رحمت بيکران خد‌‌اوند‌‌ و با آرامش سپري کنيد‌‌.

در اين مدت، اجراي اين توصيه‌ها، به دست آوردن درک درستي از آنها، فراموش نکردن و يادآوري بموقع هر يک از آنها، خود نياز به صرف وقت و حواس جمع دارد. يک فرد نزديک، که به اين مسايل آگاه بوده و شما را نيز درک مي‌کند (فردي که دست کم بتوانيد براحتي با او گفت و گو کرده و مسايل خود را با وي مطرح کنيد)، مي‌تواند در پذيرش امر نظارت و هم فکري در تهيه گزارش‌ها و ثبت و درج وظايف، بخصوص در اين روزهاي آخر، کمک فکري شما باشد و باري از دوش شما بردارد تا بتوانيد بهتر تصميم بگيريد. هدف از انجام اين کار، آن است که مادامي که در حال رفع ضعف‌ها و نقايص خود هستيد و اغلب انرژي شما صرف اين دروس مي‌شود، ارتباط خود را با دروس دسته اول قطع نکنيد و تسلط و توانايي فکرتان را در آنها حفظ کرده و حتي افزايش دهيد و به اين ترتيب، به حفظ اعتماد به نفس و آرامش روحي خودتان کمک کنيد.

توصيه مي‌شود که داوطلبان، روز پيش از آزمون سراسري استراحت کنند؛ ولي در عين حال، ما نظر گروهي را که معتقدند روز قبل از امتحان نبايد درس خواند، قبول نداريم. به نظر ما، افراد در روز و شب آخر، ضمن اينکه استراحت مي‌کنند، نبايد روال عادي درس خواندنشان را ترک کنند، استراحت در روز آخر، از خواندن مهم‌تر است، ولي داوطلبان بايد مرور را هم کنار نگذارند و نکته‌هاي کوتاه و فرمول‌هايي را که در طول اين مدت يادداشت کرده‌اند، مرور نمايند؛ چون با انجام اين کار، مثل اين است که ذهنشان را براي رويارويي با آزمون سراسري آماده مي‌کنند و درضمن استرس خود را نيز کاهش مي‌دهند؛ با اين وجود، همان گونه که قبلاً هم اشاره کرديم، هر شخصي با اطلاع و برخورداري از ويژگي‌هاي شخصيتي خود مي‌تواند بهتر تصميم بگيرد که روز قبل از کنکور  را چگونه بگذراند.

داوطلبان بايد حتماً روز قبل از کنکور، حوزه امتحاني خود را مشخص کنند؛ زيرا انجام اين کار کمک مي‌کند که انرژي ذهني و جسمي آنان در روز امتحان، صرف جست و جو براي يافتن محل آزمون نشود؛ همچنين تمام لوازم مورد نياز مانند: مداد، پاک کن، تراش و … را روز قبل از آزمون آماده کنند و سعي نمايند که حتماً زودتر از موعد در محل جلسه حاضر شوند؛ زيرا دير رسيدن به جلسه آزمون، مقدار زيادي از انرژي را کاهش مي‌دهد و ممکن است که به دليل فشار روحي دقايق اوليه امتحان، به انسجام فکري نرسند و وقت زيادي از آنان به هدر برود. بهتر است که شب قبل از آزمون سراسري، غذاي ساده اي را ميل نمايند و صبح زود از خواب برخيزند، دوش بگيرند و هنگام صبحانه، حتماً آبميوه بنوشند و از خوردن شير پرهيز نمايند.

 نرمش را فراموش نکنيد. ورزش، موثرترين راه پيشگيري از استرس و اضطراب است و ترکيب شيميايي خون را، که بر اثر فشار‌هاي رواني و خستگي تغيير کرده است، بهبود مي‌بخشد.

در اين روزها سعي کنيد به انجام اموري بپردازيد که موجب تقويت انرژي و رفع خستگي شما مي‌شود؛‌ به عنوان نمونه،تمرين تن آرامي را براي کاهش اضطراب خود انجام دهيد. اگر آزمون شما بعد از ظهر برگزار مي‌شود، صبح آن روز بخوابيد و خوب استراحت کنيد.

 وسايل خود را در جايي قرار دهيد که براحتي، قبل از خروج از منزل به آنها دسترسي داشته باشيد؛ بدين ترتيب هنگام صبح، مجبور به گشتن و يافتن آنها نمي‌شويد و از بروز اضطراب بيهوده جلوگيري خواهيد کرد.براي اينکه ۲۴ ساعت قبل از کنکور، ذهنتان مشغول آزمون نشده و مضطرب نباشيد، بهتر است که اين اوقات را همراه خانواده سپري کنيد، به پياده روي رفته يا ورزش سبک انجام دهيد تا شب بتوانيد راحت و بدون دغدغه و پريشاني بخوابيد. خوب است که شب قبل از کنکور، پس از خواندن نماز، با خوردن يک غذاي مقوي و کم حجم در حدود ساعت ۱۰ بخوابيد؛ زيرا دير خوابيدن کاملاً به ضرر شماست و خواب و استراحت کافي، باعث آرامش بيشتر و تثبيت بهتر دروس در ذهنتان مي‌شود.

 صبح روز آزمون، بهتر است که با صداي زنگ ساعت بيدار نشويد و اين کار را به يکي از اعضاي مطمين خانواده بسپاريد تا شما را با آرامش بيدار کند و نيز تمام شب، نگران اينکه صبح خواب بمانيد، نباشيد. نماز صبح و صبحانه فراموش نشود. حتماً در صبحانه از مواد داراي قند، مثل کره و مربا يا عسل و چاي شيرين يا آبميوه شيرين استفاده کنيد.

از کارت ورود به جلسه يک کپي تهيه کنيد. ضمناً شماره داوطلبي خود را نيز در جايي نگهداري کنيد. کارت ورود به جلسه، شناسنامه يا کارت ملي، چند مداد مشکي خوب و ساعت مچي خود را قبلاً آماده کرده و بموقع حرکت کنيد. بهتر است که براي جلوگيري از اتلاف وقت و گم کردن راه، مسير را قبلاً بررسي نماييد. از مداد اتود به هيچ عنوان استفاده نکنيد؛ زيرا سرعت عمل شما را مي‌گيرد و موجب اتلاف وقت مي‌شود.

زمان حرکت را طوري تنظيم کنيد که ترافيک و تصادف احتمالي باعث تاخير شما نشود. پياده‌روي سريع قبل از آزمون (نه به اندازه‌اي که خسته شويد) باعث مي‌شود که جريان خون در بدن شما سريع‌تر جريان پيدا کند و با نشاط شويد و خون بيشتري به مغز شما برسد.

اگر ساعت غذا خوردن شما با آزمون، کمتر از يک ساعت فاصله داشته باشد، خون بدن شما به جاي اينکه متوجه مغز شود، در معده صرف هضم غذا مي‌شود؛ بنابراين، ممکن است که در جلسه آزمون احساس سنگيني نماييد؛ پس با توجه به اين نکته، زمان غذا خوردنتان را تنظيم کنيد.

مداد و مداد پاک کن و مداد تراش خوب و تميز و مناسب وساعت مچي دقيق را فراموش نکنيد و چند عدد شکلات براي تنظيم قند خون در جلسه امتحان همراه داشته باشيد و حتماً از آن استفاده کنيد.

‌ممکن است که اولين لحظات شروع آزمون، سخت‌ترين و اضطراب آورترين لحظات آن براي برخي از داوطلبان باشد. بسيار ديده‌ايد که يک داوطلب با استعداد و با معلومات، به دليل اضطراب زياد نتوانسته به نتيجه‌اي که شايسته آن بوده است، دست پيدا کند. اگر در روز کنکور بتوانيد دانش خود را هر چند اندک بدرستي روي پاسخنامه منعکس کنيد، موفقيت بزرگي کسب کرده ايد. به اين نکته توجه داشته باشيد که دانش شما در جلسه کنکور کم يا زياد نمي‌شود، اما تنها عاملي که به شما لطمه خواهد زد، اين است که نتوانيد در اثر اضطراب، آن چيزي را که مي‌دانيد، روي کاغذ بياوريد؛ اما شما نبايد اصلاً نگران شويد؛ زيرا با يک مديريت صحيح مي‌توانيد بر اين اضطراب غلبه کنيد.توصيه ما به داوطلبان اين است که لحظات قبل از شروع آزمون را به ذکر خداوند و خواندن دعاهاي کوتاه بپردازند و به محض گرفتن دفترچه آزمون به خود تلقين کنند که خدا با آنان است و به نحو شايسته از عهده اين امتحان بر خواهند آمد.

تنظيم وقت در جلسه آزمون، يکي از مسايل بسيار مهم است. بسياري از داوطلبان، براي جلوگيري از کمبود وقت، ترتيب پاسخگويي به سؤالات را عوض مي‌کنند؛ يعني گمان مي‌کنند که مثلاً درس شيمي را بهتر مي‌توانند پاسخ بدهند؛ پس ابتدا به سراغ شيمي مي‌‌روند و بعد به سراغ درس ديگر. اين روش، اشتباه است؛ چون تنظيم سؤالات در آزمون، کاملاً سنجيده و حساب شده است. روش مناسب اين است که سؤالات را به همان نحوي که در دفترچه تنظيم شده است، پاسخ دهيد. بسياري از دانش آموزان در جلسه آزمون سراسري، حتي اگر ساعت هم داشته باشند، نمي‌توانند وقت پاسخگويي به هر درس را تنظيم کنند. براي تنظيم وقت جلسه کنکور، بهتر است که چند روز قبل از کنکور، بر مبناي زماني که سازمان سنجش براي سؤالات هر درس اعلام مي‌نمايد، جدولي ترتيب دهيد و زمان‌ها را قبل از شروع آزمون، روي برگه‌اي يادداشت کنيد؛ به اين ترتيب در هر لحظه مي‌توانيد موقعيت خود را ارزيابي کنيد. داوطلبان بايد اولاً هنگام تحويل گرفتن دفترچه آزمون به تمام سؤالات توجه نکنند؛ زيرا انجام اين کار، آنان را دچار اضطراب مي‌کند، و دوم اينکه، با توجه به زمان آزمون، از يک سو از عجله بيش از حد بپرهيزند، و از سوي ديگر، وقت زيادي را صرف سؤالي نکنند که توان پاسخگويي به آن را ندارند؛ بلکه بايد اين گونه سؤالات را علامت زده و به سراغ سؤالات بعدي بروند، و در پايان، در صورت اضافه آوردن زمان، روي اين سؤالات فکر کنند؛ زيرا در اين صورت، علاوه بر بالا رفتن اعتماد داوطلب به خاطر پاسخگويي به بيشتر سؤالات، فکرش بهتر کار مي‌کند و مي‌تواند روي سؤالاتي که به آنها پاسخ نداده است، تمرکز بيشتري داشته باشد، و چه بسا به بسياري از آنها پاسخ دهد.

بهتر است که داوطلبان، هيچ درسي را کنار نگذارند و همچنين تست‌هايي را که بين سه گزينه از چهار گزينه آن به عنوان پاسخ صحيح، مشکوک هستند، با علامت منفي مشخص کرده و از آنها رد شوند؛ اما اگر بين دو گزينه احتمال صحيح بودن را مي‌دهند و مي‌دانند که يکي از آنها درست است، حتماً يکي را پاسخ بدهند. از آنجا که معمولاً اولين پاسخي که به ذهن داوطلبان مي‌رسد، پاسخ صحيح است، توصيه مي‌شود که داوطلبان، سؤالاتي را که در دفعه اول با اطمينان پاسخ داده‌اند، در دفعه‌هاي بعد نخوانند.

داوطلبان گرامي! شما تلاش خود را کرده‌ايد؛ پس با آرامش خاطر و توکل بر خداوند، با رعايت نکاتي که ذکر شد، در جلسه آزمون شرکت کنيد و به ياد داشته باشيد که خدا بهترين پشتيبان شماست. ما هم براي موفقيت شما دعا مي‌کنيم.

ابتدا هر سؤال را مطالعه نماييد، هيچ درسي را کنار نگذاريد و در هر درس به دنبال سؤال‌هايي بگرديد که جواب آنها را مي‌دانيد. اگر در يک درس فقط سه يا چهار سؤال را پيدا کرديد که مي‌توانستيد به آنها جواب دهيد، اميدوار باشيد، و‌ هرگز فکر نکنيد که مي‌توانيد به تمام سؤالات يک درس جواب دهيد؛ چون اگر قصد جوابگويي تمام سؤالات را داشته باشيد، با ديدن چند سؤال وقت گير و ابتکاري، مضطرب و آشفته خواهيد شد. از همين حالا خود را آماده کنيد که ممکن است به چند سؤال متوالي پاسخ ندهيد. اگر پاسخ و حل تست را مي‌دانيد، به آن سؤال پاسخ دهيد، ولي اگر حل سؤال از حد متعارف تست، وقت گيرتر است، آن را با يک ضربدرمشخص کنيد و اگر سؤال برايتان مشکل است به طور قاطع آن را کنار بگذاريد و با يک علامت منفي، آن را مشخص کنيد. به اين ترتيب، شما يک بار سؤالات را تا پايان مطالعه کرده و پاسخ سؤال‌هاي ساده‌تر را داده‌ايد.حتي اگر سؤالات مشکل از همان سؤال اوّل شروع شد، نگران نباشيد؛ چون سؤالات براساس فصول کتاب تنظيم شده اند و در ادامه، حتما سؤالات ساده تري وجود دارد که براحتي مي‌توانيد از عهده آنها برآييد.

پس از يک بار پاسخگويي، به ساعت نگاه کنيد؛ اگر زمان داريد، به سراغ سؤال‌هايي برويد که با علامت ضربدرمشخص کرده‌ايد، و آنها را حل کنيد. به محض اتمام زمان پيشنهادي براي درس مورد نظر، آن را رها کرده و به سراغ درس بعدي برويد. اگر هنوز سؤال‌هايي مانده است که مي‌توانيد آنها را حل کنيد، نگران نباشيد. با اطمينان تست‌هاي آن درس را رها کرده و به مبحث بعدي بپردازيد؛ زيرادر اين صورت، شما با وقتي که مي‌توانستيد صرف يک يا دو تست وقت گير نماييد، مي‌توانيد چهار يا پنج تست ديگر را پاسخ دهيد. به مباحثي که فرصت نکرده‌ايد، خوب بخوانيد، فکر نکنيد. اين فقط مشکل شما نيست و بسياري از داوطلبان، مانند شما مباحثي را نخوانده باقي گذاشته‌اند.‌ فقط به اين فکر کنيد که‌ آموخته‌هايتان را با آرامش روي پاسخنامه منعکس کنيد.

تمام صفحات دفترچه سؤالات را بخوبي بررسي کنيد و مراقب باشيد که بعضي از صفحات يا بعضي از سؤالات را فراموش نکرده باشيد. کلمه‌اي را از سؤال حذف نکنيد؛ مثلا کلماتي از قبيل «معمولاً» يا «تا حدي» را که در جمله است، ناديده نگيريد؛ به علاوه، چيزي به سؤال اضافه نکنيد. هميشه سؤال را جواب دهيد؛ نه جنبه‌هاي ديگري را که خودتان در ذهنتان پرورانده‌ايد.بهتر است که زير کلماتي چون: «معمولاً»، «گاهي» يا «هميشه» را خط بکشيد و در پاسخ دادن به اصل سؤال، به آنها توجه داشته باشيد. اين نوع کلمات در امتحانات چند جوابي اهميت خاصي دارد.

در عين سرعت داشتن در پاسخگويي، از شتاب زدگي بپرهيزيد و خونسردي خود را حفظ کنيد. اگر جوابي در اولين لحظه، مبهم به نظرتان مي‌رسد، چند لحظه، وقت صرف آن کرده و سپس با استفاده از معلومات کلي خود بکوشيد تا جواب درست را از ميان آن استخراج کنيد. همان طور که قبلاً اشاره شد، اگر باز هم رفع ابهام نشد، آن سؤال را علامت زده و موقتاً رها کنيد؛ چون ضمن پاسخ دادن به ديگر سؤالات، نکات تازه‌اي به يادتان خواهد آمد و پس از رجوع به پاسخ متوجه خواهيد شد که نکات تازه‌اي مي‌دانيد و آن گاه جواب دادن به آن برايتان آسان خواهد بود.

پاسخنامه‌‌هاي سازمان سنجش به صورت ده تايي دسته بندي شده است؛ بنابراين، براي جلوگيري از اشتباه، در پايان هر ده تست، شماره سؤال را با شماره‌هايي که در پاسخنامه علامت زده‌ايد، مقايسه کنيد تا اگر اشتباهي رخ داده باشد، با تصحيح ده تست آخر، آن را رفع کنيد.