درس خواندن در واپسين روزها – بخش پایانی
توجه به تست‌هايکلي
در دوران جمع‌بندي، ديگر تست‌هاي موضوعي را مطالعه نکنيد. اگر مي‌خواهيد آنچه را که خوانده‌ايد (بويژه در دروس اختصاصي)، به بهترين شيوه مرور شود به سراغ تست‌هاي کلي برويدو در ميان مجموعه‌هاي موجود از تست‌هاي کلي هم، فقط و فقط وقتتان را رويتست‌هاي چند سال اخير آزمون‌هاي سراسري و آزاد بگذاريد. هر چند که دفترچه‌اي زدن تست‌ها (اول عمومي‌ها و بعد آن همدروس اختصاصي به همان ترتيب دفترچه)، جلسه کنکور را بيشتر برايتان شبيه سازي مي‌کند،اما حقيقت اين است که چندان فرق نمي‌کند که اين “تست‌هاي کلي” را درس به درس بزنيد يادفترچه‌اي؛ مهم اين است که وقت پيشنهادي براي هر درس را رعايت کنيد و تا آنجا کهبرايتان ممکن است، خودتان را در وضعيتي قرار بدهيد که جلسه کنکور در ذهنتان تداعي شود؛ مثلاً در يک اتاق خلوت روي صندلي بنشينيد و همان طور رسمي (يا اسپرت) لباسبپوشيد که قرار است روز امتحان بپوشيد، و بعد آن هم وقت بگيريد و شروع به تست زدن کنيد.تکرار و تمرين مداوم اين کار، روز کنکورتان را بمراتب کم استرس تر و قابل تحمل‌تر مي‌کند.
سهم عمومي‌ها را زياد کنيد .
هرچه به کنکور نزديک‌تر مي‌شويم، وقت دروس “عمومي” را (کهماهيتاً حفظي‌ترند و احتمال فراموشي‌شان بيشتر است) بايد در برنامه درسي‌تان بيشتر و بيشتر کنيد؛ البته اين حرف به آن معني نيست که عمومي‌ها را بيشتر از اختصاصي‌ها بخوانيد؛ بلکه منظور ما اين است که اگر به عنوان مثال تا همين يک ماه گذشته، نسبت ساعاتمطالعه دروس اختصاصي به عمومي در برنامه درسي شما 80 به 20 بود، اين نسبت را بايددر يک ماه آخر به 70 به 30 يا حتي 60 به 40 برسانيد. بازيابي ذهني مطالب حفظي در اين روزهاي پاياني، سطح تست‌زني‌تان را در کنکور به وضوح افزايش مي‌دهد.
بترتيب يا بي‌ترتيب؟
مشاوران، عموماً دو شيوه تست‌زني را به داوطلبانپيشنهاد مي‌کنند: در شيوه اول، داوطلبان بايد پاسخگويي به سؤالات را از ابتدايدفترچه، يعني از سؤالات زبان و ادبيات فارسي آغاز کرده و پس از خواندن کامل و دقيق هر سؤال و چهار گزينه مربوط به آن، پاسخ صحيح را انتخاب کنند. اگر داوطلبي با سؤالي که قدرت پاسخگويي به آن را ندارد. برخورد کرد، بايد کنار آن سؤال، علامتي بزند تا در فرصت باقي مانده پس از اتمامپاسخگويي به سؤالات، مجدداً به آن سؤال پاسخ دهد؛اما روش دومي هم هست که کارايي و نتيجه‌اش معمولاً مطلوب‌تراز روش اول است: در اين روش پيشنهادي، داوطلب مي‌تواند پاسخگويي به سؤالات را ازدروسي که در آنها توانمندتر و قوي‌تر است، شروع کند؛ چرا که در اين صورت، پاسخگويي بهسؤالات باعث تشويق و اميدوار شدن داوطلب خواهد شد؛ البته در اين روش، داوطلب بايد در زمان پاسخگويي به سؤالاتدقت داشته باشد تا شماره سؤال با شماره آن در پاسخنامه تطبيق داشته باشد.
تو تنها نيستي !
اين ماه آخر و روزهاي پاياني، هيچ وقت و براي هيچ کدام از داوطلبان کنکور، روزهاي خوب و خوشايندي نبوده و نيست. همه کنکوري‌ها، حتي آنهايي که قرار است رتبهبياورند و در رشته دلخواهشان قبول شوند، هيچ وقت از اين روزهاي پاياني خوششاننيامده است و نمي‌آيد؛ پس نگران نباشيد و خيال نکنيد فقط خودتان هستيد که در چنين شرايطي قرار داريد. همچنين خيال نکنيد فقط خودتان هستيد که احساس مي‌کنيد هرچه خوانده‌ايد از يادتان رفته است؛ نه، به هيچ وجه اين طور نيست، و اين را مطمين باشيد که با ديدن سؤالات در جلسه آزمون سراسري، مي‌توانيد آنچه را که خوانده‌ايد به ياد بياوريد و به آن پاسخ مثبت دهيد؛ در واقع، دانستن هميننکته ساده که شما در چنين احساسات عجيب و غريبي تنها نيستيد و رقباي ديگرتان هم باشما هم درد و هم داستانند، به شما کمک مي‌کند که با اين قبيل احساسات منفي، راحت‌تر کنار بياييد و بر اعصابتان مسلط باشيد. يک ضرب المثل در زبان عربي هست که مي‌گويد: «البليه اذا عمت طابت». شما که مي‌خواهيد عربي را 100درصد بزنيد، حتماً مي‌دانيد که معني اين ضرب المثل چيست.
نکات مهم دوره جمع‌بندي
1- بيشتر روزهايي که تعطيل هستيد، فرصت بسيار مناسبي براي مطالعه خواهيد داشت و اين مساله مي‌تواند درنتيجه شما، تغيير زيادي ايجاد کند؛ اما اينکه در ماه جمع‌بندي به طور دقيق، چهکاري انجام دهيم، اهميت بسيار زيادي دارد؛ چرا که اگر درست اقدام نکنيم، نتيجه مطلوبينخواهيم گرفت. رعايت نکته‌هاي زير، مي‌تواند روش صحيح را در دوران جمع‌بندي براي شماايجاد کند.
2- کلاس‌هاي يادگيري تعطيل شود.
3- براي مرور منابع، از يادداشت‌ها و جزواتي که قبلاً خوانده شده، استفاده شود و آنچه در آنها براي شما مهم به نظر رسيده است، بايد دوباره خواني شود و نه همه آنها.
4- حافظه بينايي (آنچه قبلاً ديده شده) و حافظه شنوايي (آنچه قبلاً شنيده شده) مرور شود؛ نه مطالب جديد.
5- مرور، نه خيلي سرسري و نه خيلي ريز و وسواسي و شامل نکات خط کشي شده، نکات استخراج شده و مانند آنها باشد.
6- ممکن است عده‌اي سؤال کنند که من هنوز درس‌ها را تمام نکرده‌ام، با اين حال چگونه مي‌توانم روش جمع‌بندي را اجرا کنم. در پاسخ اين افراد بايد گفت: اولاً زمان محدود است، و ثانياً فراموش نکنيد معني جمع‌بندي اين است که ابتدا درس‌هايي را که خوانده‌ايد، مرور کنيد و سپس (درصورتي که وقت کرديد) براي دروس خوانده نشده، برنامه‌ريزي کنيد؛ البته اگر اين توان را در خود سراغ داريد، مي‌توانيد زمان جمع‌بندي‌تان را نسبت به ديگر داوطلبان، يک هفته کوتاه‌تر کرده و آن يک هفته را هم به خواندن موضوعات جديد بپردازيد. اينجا انتخاب با شماست که کدام يک از دو پيشنهاد را، که با سبک خواندن و مطالعه شما هماهنگ‌تر است، برگزينيد.
7- در دوران جمع‌بندي هم ما درحال دوره کردن هستيم، اما فصل‌ها و صفحه‌هاي مهم کتاب‌ها دوره مي‌شود؛ زيرا با انجام چند دوره تست و آزمون‌هاي سال‌هاي قبل، تا حدود زيادي مي‌توانيم مطمين باشيم که اگرمبحث مهمي در کتاب‌ها بوده، درخلال اين چند دوره آزمون مطرح شده است. ضمناً قرار نيست که کارهاي غيرممکن را انجام دهيد؛ بلکه مي‌خواهيد در يک فاصله زماني محدود، بهترين و درست‌ترين کار را انجام دهيد.
8- اگر در دوران جمع‌بندي، طبق روش اجراي آزمون، نتيجه آزمون اولتان خوب نشد، نبايد اين روش را رها کنيد؛ زيرا هدف از زدن تست مجموعه‌اي در ابتدا، آموزش است، نه سنجش؛ يعني شما بتوانيد با توجه به وضعيت خودتان براي روزهاي باقي مانده‌تان برنامه‌ريزي کنيد؛ به عبارت ديگر، آزمون به شما کمک مي‌کند تا بتوانيد براي خودتان برنامه شخصي بهتري تنظيم کنيد.
9- در زمان جمع‌بندي، شما از همه زمانتان استفاده مي‌کنيد. حتماً اين سؤال مطرح مي‌شود که آيا لازم است باز هم دفتر برنامه‌ريزي داشته باشيد؛ فراموش نکنيد هنگامي که وقت شما کم و کارتان زياد است، ضرورت داشتن يک برنامه منظم، از هر زمان ديگري، بيشتر است.
10- در دوران جمع‌بندي سعي در جابجايي درس‌ها با يکديگر نکنيد؛ به طور مثال سعي نکنيد تا به جاي دروس عمومي، زمان مطالعه دروس اختصاصي را افزايش دهيد. پيشنهاد ما به اين خاطر است که هر درسي را مي‌توان به طورکامل خواند. مطالعه دروس عمومي، اولاً وقت زيادي نمي‌گيرد، و ثانياً اين دروس چون فرّار هستند، اگر در زمان نزديک‌تر به کنکور خوانده (مرور) شوند، کمک بيشتري به شما مي‌کنند. مطالعه کامل يک درس اختصاصي، که تاکنون آن را خوب نخوانده‌ايد، بسيار وقت گير است؛ به همين دليل، زماني را که مي‌توانيد روي جمع‌بندي همه درس‌ها بگذاريد، براي خواندن تنها يک درس اختصاص ندهيد.
11- در اين مقطع زماني (دوران جمع‌بندي)، برنامه شخصي، اهميت ويژه‌اي مي يابد؛ يعني هر داوطلب، بسته به وضعيت درسي خود، به مرور و جمع‌بندي مطالب خوانده شده خود مي‌پردازد و دفتر ارزيابي، گنجينه‌اي است که هر فرد نکته‌ها و اشکال‌هاي مخصوص به خود را در آن جمع آوري کرده است و با توجه به اينکه مرور بيست آزمون ممکن است ميسر نباشد، مطالعه دفتر ارزيابي کاملاً راهگشاست و مي‌تواند شما را در دانستن نقاط قوت و ضعف خود بخوبي کمک کند.
12- در دوران جمع‌بندي، براي سنجش خود حتماً از سؤالات آزمون‌هاي سراسري سال‌هاي قبل استفاده کنيد؛ زيرا شبيه‌ترين سؤال‌ها به کنکور امسال، سؤال‌هاي سال‌هاي گذشته آزمون‌هاي سراسري و آزاد است. ضمناً بهترين کار در دوران جمع‌بندي، تکرار تست‌هايي است که قبلاً داشته‌ايد؛ چرا که علاوه بر ياد‌آوري و تسلّط روي همان تست‌ها، اشتباهاتي که قبلاً داشته‌ايد، نيز ياد‌آوري مي‌شوند؛ بنابراين، بهترين منبع، آزمون‌هاي قبلي‌تان، بخصوص کلاسور ارزيابي و خلاصه برداري‌هاي خودتان است.
13- قراراست که در زمان نظرگرفته شده براي هر درس در دوران جمع‌بندي، بهترين کارممکن را انجام دهيد و بهترين منبع را با توجه به وضعيت خود در آن درس انتخاب کنيد. آزمون‌هاي قبلي هم ممکن است که يکي از منابع شما باشد. دقت کنيد براي هردرس و مبحث، منبع و روشي را انتخاب کنيد که به شما کمک کند در آزمون بعدي، کمي بهتر شويد.
14- در دوران جمع‌بندي، اگر مطمين هستيد که در دروسي آن قدر قوي هستيد که احتياج به مرور آن دروس نداريد، مي‌توانيد فقط تست بزنيد؛ تکرار مي‌کنيم فقط درس‌هايي که در آنها بسيار قوي هستيد؛ اما براي دروسي که نخوانده‌ايد بايد توجه داشته باشيد که هيچ مرحله‌اي را نمي‌توان جايگزين ديگري کرد، و تا زماني که روي مفاهيم کتاب و تمرين اشراف نداشته باشيد، تست زدن هيچ کمکي به شما نمي‌کند.
15- با استفاده از روش جمع بندي، مباحث مهم‌تر را به دفعات مرور خواهيد کرد؛ مثلاً اگر پس از اولين آزمون، روي مبحث نور هندسي فيزيک تمرکز کنيد، اين مبحث در تمام آزمون‌هاي بعدي که از خودتان مي‌گيريد، تکرار دوره مي‌شود.
16- افرادي که قبل از عيد، مطالعه خوبي نداشته‌اند، حتماً به خاطر داشته باشند که بهتر است به جاي فکر و دغدغه درس‌هاي عقب مانده، به اين فکر کنند که چگونه مي‌توانند به حد ايده آل خودشان برسند، و مطمين باشند که با مديريت درست زمان در اين روزها براحتي مي‌توانند نتيجه‌اي راضي کننده از تلاش خود بگيرند؛ زيرا تجربه نشان داده است که هيچ تلاشي بي ثمر نيست.
17- مباحث مهم تر را به دفعات مرور کنيد.
18- سعي کنيد که در هفتة اول تيرماه حتماً دوره و مرور کردن و تست زدن را به اتمام برسانيد تا بتوانيد اقدامات يک هفته مانده به کنکور را انجام دهيد.
19- سعي کنيد که دست کم 11 ساعت و در نهايت 13 ساعت در روز درس بخوانيد.اگر نمي‌توانيد اين کار را انجام دهيد، علتش آن است که وقت تلف مي‌کنيد، نه اينکه وقتنداريد؛ پس بايد براي خودتان از قبل برنامه زماني دقيقي را معيّن کنيد و خود را مقيّدسازيد تا آن را انجام دهيد.
20- اگر تا به حالمبحثي از درس‌هاي اختصاصي را هرگز نخوانده‌ايد، بهتر است که آن را با مشورت مشاور خود،رها کنيد؛ اما اگر آن درس، يک درس عمومي است، مي‌توانيد آن را بخوانيد، ولي سعي نکنيد که تسلّطشما بر آن درس خيلي زياد شود؛ چون اين کار به زمان زيادي احتياج دارد که شما فرصت انجام آن را نداريد؛ پس سعي کنيد با خواندن مطلب‌هاي اصلي، درصد خود را افزايش دهيد.
21- به بودجه‌بندي سؤال‌هاي کنکور (از هر درس در سال‌هاي قبل، چند سؤال در کنکور مطرح شده است؟) توجه کنيد، و اگر به مبحثي که سؤال کمي از آن مطرحمي‌شود، تسلّط کمي داريد، به آن کمتر توجه کنيد.
22-شرايط يک آزمون را در آزمون‌هاي سه روز يک بار يا دو روز يک بارخود رعايت کنيد؛ يعني سعي کنيد همان شرايطي را که قراراست از نظر روحي و جسمي براي شما در آزمون سراسري ايجاد شود، در خود ايجاد کنيد تانتيجه آزمونتان واقعي شود.
22-شرايط يک آزمون را در آزمون‌هاي سه روز يک بار يا دو روز يک بارخود رعايت کنيد؛ يعني سعي کنيد همان شرايطي را که قراراست از نظر روحي و جسمي براي شما در آزمون سراسري ايجاد شود، در خود ايجاد کنيد تانتيجه آزمونتان واقعي شود.
23- بعد از برگزاريآزمون، آن را تصحيح کنيد و درصد و نتيجه‌هاي خود را به طور دقيق استخراج کنيد و بااستفاده از روش تحليل آزمون، آن را تحليل کنيد. براي انجام اين کار در هردرس، سؤال‌هايي را که به آنها اصلاً پاسخ نداده يا پاسخ صحيح نداده‌ايد، معيّن کنيد و علت آن را بيابيد. معلومات کم، بي‌دقتي و کمبود وقت مي‌تواند دلايل پيش آمدن اين موضوع باشد؛ سپس مبحثي راکه در آن، اين مساله اتفاق افتاده است، بيابيد.
24- اگرشما داوطلب آماده و در سطح مناسبي هستيد و نتيجه خوبي در آزمون‌ها کسب کرده‌ايد، مي‌توانيد هر دو روز يک بار آزمون بدهيد، و در حقيقت، يک روز و نيم را براي رفع اشکال بگذاريد؛ ولي اگر نتيجه‌هايتان رضايت بخش نيست، اين کار را سه روز يک بار انجام دهيد و دو روز و نيمبراي اشکال‌ها وقت بگذاريد. در اين وقت‌ها، شما بايد در هردرس، يک تصميم مهم بگيريد وآن را عملي کنيد؛ براي نمونه، در درس «فيزيک» با خود بگوييد که تست فصل 2 فيزيک پيش دانشگاهي(به تعداد 100 تست) را به دقت خواهم زد و رفع اشکال خواهم کرد، و سعي کنيد تا فاصله آزمون بعد، آن اشکالات را برطرف کنيد.
اگر در هر آزمون، فکر کنيد که آزمون بعدي، کنکور واقعي شماست، در اين صورت، در هر آزمون، اشکال عمده خود را برطرف خواهيد کرد، و بهاين ترتيب، هر آزمون شما نسبت به آزمون قبلي‌تان بهتر خواهد شد.
25- ساعت خواب خود را در دوران جمع‌بندي، اصلاح کنيد. تحقيق هانشان داده که هشت ساعت خواب در شبانه روز براي ذهني آماده، لازم است؛ بنابراين، سعي کنيد که در طول اين يک ماه، به صورت تدريجي، طوري خواب خود را تنظيم کنيد که در درجهاول، هشت ساعت در شبانه روز بخوابيد، و در درجه دوم، ساعت خواب و بيداري شما منظمباشد؛ يعني براي نمونه، هر روز بين ساعت 23 تا 24 بخوابيد و بين ساعت 6 تا 7 صبحبيدار شويد. اگر عادت به خواب بعد از ظهر داريد، آن را طوري تنظيم کنيد که بيشتر از75 دقيقه نباشد؛ زيرا بعد از اين زمان، خواب وارد مرحله عميق شده و فرآيند بيداري،دشوار خواهد شد.
26- تا آنجا که امکان دارد، غذا را با کيفيت و کميت بيشتر ميل کنيد. از غذاهاي پروتييني مثل گوشت و لبنيات بيشتر استفاده کنيد. حبوبات، گرچه پروتيين دارند، ولي به علت ايجاد نفخ و ناراحتي گوارشي در مقادير زياد توصيه نمي‌شوند. بگذاريد بنيه جسمي شما تقويت شود. از منابع طبيعي ويتامين‌ها، ميوه‌ها و سبزي‌ها استفاده کنيد و اگر از نظر مالي، توانايي تهيه يک تغذيه کامل و اصولي را نداريد، حتماً با تجويز پزشک به صورت کمکي و مکمل از قرص‌هاي ويتامين، مثل ب، آ، ث و مولتي ويتامين استفاده کنيد. در ابتداي صبح و در صورت تمايل عصرها، کمي ورزش يا پياده روي داشته باشيد که براي توانمندي ذهني و فراگيري شما بسيار بسيار مؤثر است؛ حتي اگر انجام اين کارها را تاکنون امتحان نکرده‌ايد، از اين پس امتحان کنيد تا اثر آن را در يادگيري خود بخوبي درک کنيد. به هر حال، يادتان باشد مهم اين است که تمام تلاش خود را انجام دهيد و نتيجه را به خدا واگذارکنيد. مطمين باشيد که اگر در اين يک ماه باقي‌مانده، خوب درس بخوانيد، نتيجه شماتغيير زيادي خواهد کرد.
يک روش پيشنهادي
در بالا، براي جمع‌بندي بهتر و نتيجه گيري مناسب‌تر از اين دوران، به شما پيشنهاد شد تا از روش مطالعه، آزمون و تحليل استفاده کنيد. در اينجا براي آشنايي بهتر شما داوطلبان عزيز با اين روش، مطالبي ارايه شده است که در صورت تمايل مي‌توانيد آنها را به کار بريد. ايام هفته را به دو بخش سه روزه به همراه روز جمعه، که معمولاً اکثر دانش‌آموزان در اين روز در کنکورهاي آزمايشي شرکت مي‌نمايند، تقسيم نماييد و در هر بخش سه روزه، به اين شکل عمل نماييد که اين 3 روز را به 6 نيمروز تقسيم کنيد و در نيمروز اول، يک تست مجموعه‌اي را دقيقاً به مانند شرايط کنکور از خود امتحان بگيريد و پس از تحليل اين آزمون، هر نيمروز از اين پنج نيمروز باقي مانده را به مطالعه يک درس بپردازيد و سپس براي تعيين نياز خود در هر درس، بخشي از آن درس را بخوانيد که بيشترين تعداد سؤالات غلط يا «نزده» شما در آزمون مذکور از آن بخش يا فصل کتاب باشد؛ به اين ترتيب، اگر شما در بازه سه روزه بعدي، تست مجموعه‌اي ديگري را از خود آزمون بگيريد، اين بار نياز به مطالعه بخش هاي ديگري از دروس خواهيد داشت که در آنها اشکال زيادتري داشته‌ايد. بعد از اينکه چند بار به اين صورت عمل کرديد، خواهيد ديد که مهم‌ترين بخش‌هاي کتاب‌ها، که بيشترين ضعف را در آنها داشته‌ايد، مطالعه شده است. لازم به ذکر است که شما بايد در اين ايام، به غير از اجراي اين روش، در هر روز حدود چند ساعت را به مطالعه و مرور مطالبي که قبلاً آنها را به عنوان نکات مهم علامت زده‌ايد، اختصاص دهيد. اين زمان مي‌تواند با توجه به زمان آزمون‌ها، توان شما، برنامه‌ريزي‌تان و … کم يا زياد شود؛ اما از آنجايي که ديگر وقت چنداني باقي نمانده است، پيشنهاد مي‌شود که اين زمان را به حداکثر برسانيد. اگر هنوز متقاعد نشده‌ايد که اين روش، مفيد است، دست کم دو دوره (6 روز)، اين کار را انجام دهيد؛ در آزمون سوم، (روزهفتم) خواهيد ديد که چه تحولي در آزمون شما ايجاد شده است.
- هفته نامه پیک سنجش
