آمادگي براي يک رقابت سالم …
در سال‌هاي اخير، ظرفيت پذيرش دانشجو به مقدار قابل توجهي افزايش يافته است و امروز کمتر کسي وجود دارد که نتواند وارد دانشگاه شود؛ اما اين موضوع باعث از بين رفتن رقابت ميان داوطلبان نشده است؛ زيرا در حال حاضر، هدف، تنها قبولي در دانشگاه نيست؛ بلکه داوطلبان تلاش مي‌کنند که در رشته و دانشگاه مورد علاقه خود تحصيل کنند. به خاطر همين موضوع، باز هم رقابت براي کسب رتبه خوب در ميان بيشتر داوطلبان وجود دارد؛ در اين ميان، برخي از داوطلبان سعي مي‌کنند تا، علاوه بر مطالعه، از راه‌هاي مختلفي مانند رفتن به کلاس‌هاي کنکور، گرفتن معلم خصوصي و … از ديگر داوطلبان پيشي بگيرند. در چند سال اخير، به خصوص در شهرهاي بزرگ، تب استفاده از کلاس‌هاي کنکور تقريباً همگاني و در برخي از موارد به نوعي چشم و هم‌چشمي تبديل شده است.
سؤالي که وجود دارد اين است که: آيا واقعاً اين کلاس‌ها و مؤسسات براي داوطلبان مفيد و مؤثر است و واقعاً مي‌تواند توقع داوطلبان را در رابطه با موفقيت در کنکور برآورده کند؟ با توجه به اينکه امروزه کلاس‌هاي کنکور، دغدغه بسياري از داوطلبان آزمون سراسري شده است، در اين مقاله تلاش مي‌کنيم تا اين کلاس‌ها و شرکت در آنها را مورد بررسي قرار دهيم. اميدواريم که شما داوطلبان عزيز، اين مقاله را به خوبي مطالعه کرده و سپس در خصوص شرکت در اين کلاس‌ها تصميم درستي بگيريد.
1- کلاس‌هاي کنکور، تلف کنندگان وقت و انرژي شما يکي از مهم‌ترين معايب و ايرادهايي که کلاس‌هاي کنکور دارند اين است که وقت و انرژي داوطلبان را هدر مي‌دهند. به عنوان يک دانش‌آموز يا داوطلب پشت کنکوري، که علاقه به شرکت در اين کلاس‌ها داريد، بايد بخشي از وقت و انرژي خود را در طي روز، صرف اين کلاس‌ها نماييد. اگر دانش آموز باشيد و بخواهيد در ساعاتي غير از ساعات مدرسه در اين کلاس‌ها شرکت کنيد، معمولاً خستگي باعث مي‌شود تا پس از بازگشتن به خانه تا مدتي نتوانيد به تکاليف درسي يا مطالعه طبق برنامه خود بپردازيد. ممکن است که حتي خستگي ناشي از شرکت در کلاس‌ها براي داوطلباني که به مدرسه نمي‌روند نيز زياد باشد.
بیشتر بخوانید :
با کدام نگرش به دانشگاه مي‌رويم؟
اين روزها چه حال و هوايي داريد؟
توانایی خود را دست کم نگیرید
با حواس پرتی چه کنیم؟
آزمون‌هاي آزمايشي: مفيد يا غيرمفيد؟
از همين حالا برنامه‌ريزي کنيد!
اين موضوع، به خصوص در شهرهاي بزرگ، که رفت و آمد، وقت بسياري از داوطلبان را مي‌گيرد، بيشتر مشهود است. اگر بعد از خواندن تمام مقاله، هنوز به شرکت در کلاس‌هاي کنکور اصرار داشتيد و آن را براي موفقيت در کنکور لازم دانستيد، حتماً در کلاس‌هايي شرکت کنيد که، علاوه بر استفاده از استادان و معلمان کارآزموده و با تجربه، از نظر زماني در ساعاتي برگزار شود که با ساعات درس و استراحت شما تداخل پيدا نکند و شما حتماً ساعات خاصي را براي اين کلاس‌ها در برنامه روزانه خود در نظر گرفته باشيد. مخصوصاً در شهرهاي بزرگ، به دوري و نزديکي اين کلاس‌ها به محل زندگي‌تان دقت کنيد تا بخشي از وقتتان در راه تلف نشود. يک پيشنهاد، که ممکن است برخي از شما داوطلبان از آن استقبال کنيد، اين است که اگر مجبور به حضور در کلاس‌هايي شديد که مسافت قابل توجهي با منزل شما داشتند، در بين راه مي‌توانيد لغات عربي، انگليسي يا برخي از مباحث دروس آزمون را، که از قبل ضبط کرده‌ايد، گوش کنيد. چون شما خسته هستيد، انجام اين کار باعث مي‌شود تا بدن شما تقريباً در حال استراحت باشد و فقط گوشتان بشنود و از طريق حافظه شنيداري مطالبي را حفظ کنيد. در اين شرايط، شنيدن مباحث تاريخ ادبيات به شکل داستان‌گونه، از آنجايي که نسبت به درس عربي و زبان آسان‌تر است، مفيدتر و بهتر است.
2- پول خود را دريابيد شرکت در کلاس‌هاي کنکور، معمولاً هزينه‌هاي گزافي به خانواده‌ها تحميل مي‌کند. رقم‌هاي بالاي هر جلسه، ضمن اينکه از معيار مشخصي پيروي نمي‌کند، تضميني هم براي کيفيت آموزشي معلم به شمار نمي‌آيد؛ در حالي که کسب شهرت و نام در عرصه تدريس خصوصي و تهيه و تدوين جزوه‌هايي که ملاک روشني براي سنجش اعتبار آنها وجود ندارد، نمي‌تواند معيار خوبي براي انتخاب يک معلم خوب باشد؛ از طرف ديگر، با وجود اينکه در تبليغات اين مؤسسات، علاوه بر تضميني بودن، از نگرفتن شهريه تا زمان کسب نتيجه سخن گفته مي‌شود، اما کافي است تا شما به يکي از اين مؤسسات مراجعه کنيد تا ببينيد که چگونه با ترفندهاي مختلف مانند جزوه، کتاب و … مبالغ بسيار زيادي را از داوطلبان مي‌گيرند. به اين ترتيب مشاهده مي‌شود که آنها به مقاصد خود در کسب سودهاي کلان از داوطلبان به راحتي دست مي‌يابند. با توجه به اينکه وضع اقتصادي بيشتر خانواده‌هاي ايراني در حد متوسط و حتي در برخي از موارد، پايين‌تر از متوسط است، هر يک از داوطلبان عزيزي که در چنين شرايطي قرار دارند، بايد بسنجند که با توجه به هزينه‌هايي که پرداخت خواهند کرد، آيا مي‌توانند نتيجه‌اي را که دوست دارند به دست آورند يا نه، و اصلاً دستيابي به اين نتيجه، چقدر مي‌تواند از نظر خود داوطلب، و نه بنا به قول اين مؤسسات، تضميني باشد. مواقعي وجود دارد که داوطلب، مباحث و فصولي از يک درس اصلي را که تاثير بسزايي در قبولي و رتبه او دارد بلد نيست، و مواردي هم وجود دارد که برخي از مباحث و فصول يک درس با ضريب نه چندان مهم را نمي‌داند. اگر يک داوطلب در چنين شرايطي باشد، بايد با مشورت و رايزني با والدين و افراد با تجربه و با مقايسه آن هزينه و وقت و انرژي، که صرف مي‌کند و چيزي که به دست مي‌آورد، تصميم نهايي را بگيرد؛ به عنوان نمونه، شما داوطلب رشته تجربي، مبحث ژنتيک درس زيست‌شناسي را، که مهم‌ترين درس در گروه آزمايشي علوم تجربي محسوب مي‌شود، بلد نيستيد.
با توجه به اينکه اين مبحث، بخش بسيار مهمي از درس زيست‌شناسي را تشکيل مي‌دهد، اگر يک داوطلب در اين مبحث ضعيف باشد، ممکن است به طور مستقيم بر رتبه او تاثير گذارد؛ با اين همه، اين موضوع باعث نمي‌شود که شما به عنوان اولين و آخرين راه حل، به سراغ کلاس‌هاي کنکور برويد؛ زيرا راه‌هاي مختلفي براي جبران اين ضعف وجود دارد. قبل از هر چيز سعي کنيد که با مطالعه چند باره کتاب و جزوه‌هاي معلمتان و حتي معلمان ساير دبيرستان‌ها، که به تدريس خوب مشهور هستند، اين مشکل را بر طرف کنيد. در اين ميان مي‌توانيد از همکلاسي‌ها و ساير دانش‌آموزان و داوطلباني که در اين مبحث يا درس قوي هستند نيز کمک بگيريد. انجام اين کارها به شما امکان مي‌دهد تا بخشي از مشکل يا همه آن را حل کنيد. حالا وقت آن رسيده است که با چند پرسش و تست‌زني، بار ديگر خود را محک بزنيد تا ببينيد که چقدر توانسته‌ايد ضعف‌ها و مشکلات خود را در اين زمينه جبران کنيد. اگر هنوز ضعف شما در اين درس زياد بود، راه حل ديگري قبل از شرکت در کلاس‌هاي کنکور وجود دارد و آن هم استفاده از کلاس‌هاي رفع اشکال هست. شما در اين کلاس‌ها مي‌توانيد تمرکز خود را روي آنچه که نمي‌دانيد، متمرکز کرده و از صرف وقت و هزينه خود نيز به صورت قابل ملاحظه‌اي کم کنيد. در چنين شرايطي با خود صادق باشيد و ببينيد که آيا پاسخ ندادن به چند تست احتمالي، مي‌تواند تاثير قابل ملاحظه‌اي بر رتبه و شرايط شما داشته باشد يا نه. اگر پاسختان به اين پرسش، مثبت است، پس حتماً ابتدا کلاس‌هاي رفع اشکال و سپس استفاده از معلم خصوصي را در چند جلسه انتخاب کنيد که باز هم از کلاس‌هاي کنکور، به مراتب بهتر است.
3- سردرگمي داوطلبان در مواجه شدن با مطالب يکي از اشکالاتي که بيشترکلاس‌هاي کنکور دارند اين است که، بي‌توجه به ميزان اطلاعات و وضعيت تحصيلي دانش‌آموزان، مبادرت به ارايه اطلاعات و نکات متفاوت درسي و کنکوري مي‌کنند؛ در حالي که ممکن است برخي از دانش‌آموزاني که در آن کلاس‌ها حضور دارند، هنوز مطالب اصلي و کليدي درس را فرا نگرفته باشند. همين موضوع باعث مي‌شود تا دانش‌آموزان، با شرکت در کلاس‌هاي کنکور، با انبوهي از مطالب و نکته‌ها مواجه شوند که با دروسي که معلمانشان در کلاس‌هاي درسي تدريس مي‌کنند، دوگانگي ايجاد مي‌کند. برخي از کلاس‌هاي کنکور و استادان اين کلاس‌ها، به عمد چنين مطالبي را به کنکوري‌ها ارايه مي‌دهند تا نشان دهند که سطح مؤسسات آنها، در مقايسه با ساير مؤسسات، بالاتر است و همين موضوع ممکن است اعتماد به نفس کاذبي به برخي از داوطلبان بدهد و آنها گمان کنند که تمام مطالب ريز درسي را هم فرا گرفته‌اند و مي‌توانند رتبه خوبي را در آزمون سراسري به دست آورند؛ در حالي که اگر داوطلبي، مطالب اصلي و مهم را نداند؛ چگونه مي‌تواند مطالب ريز درسي را به خاطر سپرده و در کنکور از آنها استفاده کند؟!
4- هيچ تضميني وجود ندارد رقابت براي کشاندن داوطلبان به اين کلاس‌ها، تا جايي است که هر روز ترفندي جديد پياده مي‌کنند تا افراد بيشتري را براي تجارت پر سود خود هدف قرار دهند. يکي از اصلي‌ترين و مهم‌ترين تبليغات بسيار گول زننده مؤسسات کنکور، تاکيد بر تضميني بودن صد در صدي قبولي داوطلبان و مجاني بودن خدمات اين مؤسسات تا زمان برگزاري کنکور است. هر ساله شمار زيادي از داوطلبان با اين ترفندها جذب اين مؤسسات مي‌شوند؛ اما شمار کساني که هر سال در کنکور، رتبه خوبي کسب مي‌کنند يا حتي در رشته و دانشگاه خوبي قبول مي‌شوند، نسبت به تعداد شرکت‌کنندگان در آن، بسيار کم است. اين موضوع خود به خوبي نشان مي‌دهد که تبليغات اين مؤسسات، کذب محض است؛ از طرف ديگر، بسياري از رتبه‌هاي برتري که همه ساله به عنوان شرکت‌کنندگان اين مؤسسات معرفي مي‌شوند، يا نامشان بدون اطلاع آنها درج مي‌شود يا اينکه مؤسسات ياد شده با پرداخت مبلغي به اين داوطلبان، اجازه معرفي آنها را به عنوان رتبه‌هاي برتر شرکت کننده در اين مؤسسات، از اين گروه از داوطلبان مي‌گيرند. يکي ديگر از شيوه‌هاي تبليغي اين مؤسسات، آن است که با ادعاي ارتباط خود با سازمان سنجش يا ساير سازمان‌هاي دولتي مرتبط با آموزش و پرورش، سعي مي‌کنند تا جايگاه مؤسسه خود را به عنوان مؤسسه‌اي قانوني و مهم به همگان نشان دهند و داوطلب را قانع کنند که قبولي آنها فقط منوط به ثبت‌نام آنان در آن مؤسسه است؛ در حالي که کافي است که يک داوطلب به چند مؤسسه مختلف سري بزند تا ببيند و بشنود که هر يک شمشيري را عليه يکديگر تيز کرده و معايب يکديگر را مي‌گويند و همه آنها نيز خود را وابسته به سازمان سنجش يا آموزش و پرورش مي‌دانند. براي اينکه از صحت اين تبليغ مؤسسات مطمين شويد، بهتر است که از آموزش و پرورش يا سازمان سنجش، درباره انتساب آنها به اين نهادهاي دولتي مطمين شويد (البته سازمان سنجش آموزش کشور، بارها و به دفعات متعدد، انتساب اين‌گونه مؤسسات را به خود، کذب محض اعلام کرده است).
5- سطح پايين علمي استادان با وجود تبليغات بسيار زياد اين مؤسسات، که خود را مؤسسات برتر علمي و شرکت کنندگانشان را رتبه‌هاي برتر کنکور مي‌دانند، ضعفي که بيشتر مؤسسات ياد شده دارند، آن است که استادان آنها در بسياري از دروس، استاداني هستند که کمتر در زمينه کنکور و نحوه تست‌زني و مواردي از اين قبيل موفق عمل کرده‌اند. برخي از اين مؤسسات، به خصوص در شهرهاي بزرگ، سعي مي‌کنند که دو يا سه استاد معروف را براي تدريس دروس دعوت کرده و در بقيه درس‌ها از استادان کم سابقه و کم تجربه استفاده کنند؛ در واقع، آنها با استفاده از نام همان دو يا چند استاد، داوطلبان زيادي را جذب مي‌کنند. برخي از مؤسسات نيز ادعا مي‌کنند که جزوات استادان و معلمان با تجربه و مطرح را ارايه مي‌دهند؛ در حالي که هيچ تضميني در اين خصوص وجود ندارد و واقعاً يک داوطلب چگونه مي‌تواند به اين نکته پي ببرد که اين جزوه مربوط به آن استاد خاص است؟! در شهرهاي کوچکتر، که رقابت براي جذب داوطلبان کمتر است، مؤسسات کنکور، معمولاً استادان و معلمان بسيار تازه کار و کم تجربه را استخدام مي‌کنند. آنها از اين طريق قصد دارند تا هم دستمزد کمي به اين استادان پرداخته و هم سود بيشتري را عايد مؤسسه خود نمايند؛ از طرف ديگر، مؤسسات، علاوه بر تبليغ استادانشان، از راه‌هاي ديگري هم نسبت به جذب داوطلب مبادرت مي‌کنند. آنها سعي مي‌کنند تا با مشاوره رايگان و آموزش مهارت‌هاي تست‌زني، مسايل مربوط به تقويت حافظه، کاهش استرس، غلبه بر اضطراب و … وارد عرصه شده و وقت و هزينه شما را از بين ببرند؛ در حالي که تمام اين موارد اخير را مي‌توان از طريق خواندن چند مقاله و تمرين به دست آورد.
6- ارايه مشاوره غلط و مداخله در امر انتخاب رشته علاوه بر اين، يکي از مهم‌ترين نقص‌هايي که اين مؤسسات دارند آن است که به همه داوطلباني که مربوط به يک گروه آموزشي هستند، برنامه‌اي تقريباً يکسان مي‌دهند؛ بدون اينکه به خوبي با آنها مشورت کرده و درباره ويژگي‌هاي هر يک از داوطلبان، بيشتر بدانند؛ اين در حالي است که حافظه، توان يادگيري و نقاط ضعف و قوت هر داوطلب، در مقايسه با سايرين در دروس مختلف، متفاوت است؛ به علاوه، هر داوطلب، ويژگي‌هاي جسمي و روحي و اهداف خاص خود را دارد که با داوطلب ديگر، متفاوت است. در پايان، اگر مي‌خواهيد واقعاً از وقت و انرژي خود به خوبي در راه آمادگي براي کنکور استفاده کنيد، حتماً به نکات زير توجه نماييد:
1- از روي چشم و هم چشمي در مؤسسات و کلاس‌هاي تقويتي کنکور شرکت نکنيد؛ بلکه قبل از هر چيز، توان علمي خود و وقت و هزينه‌هاي انجام اين کار را بسنجيد.
2- درباره مؤسسه‌اي که مي‌خواهيد در آن ثبت‌نام کنيد، به خوبي تحقيق کنيد و از داوطلبان سال‌هاي قبل، که در کلاس‌هاي اين مؤسسه شرکت کرده‌اند، حتماً پرس و جو نماييد. هزينه و مبالغ بالا، دليل بهتر بودن کار يک معلم يا مؤسسه در عرصه کنکور نيست.
3- اعتماد به نفس خود را افزايش دهيد و خود را درگير تبليغات آموزشگاه‌هاي کنکور، که مي‌تواند باعث افسردگي و نااميدي شما شود، نکنيد.
4- قبل از ثبت‌نام در اين مؤسسات، حتماً در اين باره با افراد مطلع مشورت کنيد و ببينيد که آيا مي‌توانيد مشکل خود را با شرکت در چند جلسه کلاس خصوصي، که مخاطبش فقط شما هستيد و فقط به بررسي اشکالات شما پرداخته مي‌شود، رفع کنيد يا نه؛ يا اينکه مجبور خواهيد شد که تدبير ديگري در اين زمينه بينديشيد.
5- به خاطر داشته باشيد که بيشتر کتاب‌هاي کمک آموزشي و جزوات اين مؤسسات، تکراري و بي‌کيفيت است و نمي‌تواند جايگزين منابع اصلي شما شود؛ پس به هيچ عنوان خريد و استفاده از اين کتاب‌ها توصيه نمي‌شود. سعي کنيد که فريب نويسندگان اين کتاب‌ها را در مورد معلم موفق و برجسته بودن در زمينه تدريس و کنکور، نخوريد.
6- اگر مي‌خواهيد براي پيشرفت تحصيلي خود در کنکور قدمي برداريد، در آزمون‌هاي آزمايشي شرکت کنيد. اين آزمون‌ها، باعث افزايش مهارت، مديريت زمان، مديريت استرس، تجربه و … مي‌شود. حال اينکه در چه تعداد از کنکورها شرکت نماييد، اين موضوع، بستگي به شما دارد. هر چه نياز بيشتري به مزاياي پيشگفته داشته باشيد، نياز به شرکت در آزمون‌ها بيشتر احساس مي‌شود.
7- پي‌گيري تبليغات غير واقعي آموزشگاه‌ها، تنها با شکايات دانش‌آموزان ميسر مي‌شود؛ پس اگر با مشکلي مواجه شديد، سعي کنيد که اطلاع رساني کرده و حتماً وضعيت اين مؤسسات را تا آخر پي‌گيري کنيد.
کتاب‌هاي آموزشي و درسي به گونه‌اي طراحي شده است که هر داوطلب مي‌تواند با يک برنامه‌ريزي درست و اصولي و مطالعه دقيق آنها در کنکور موفق شود. توجه داشته باشيد که بسياري از رتبه‌هاي برتر آزمون سراسري، نه به کلاس خصوصي رفته و نه از برنامه‌هاي اين گونه مؤسسات استفاده کرده‌اند؛ بلکه آنها فقط با يک برنامه‌ريزي منظم، که خودشان انجام داده بوده‌اند، پيش رفته‌اند.
