کنکور در یک قدمی کما!

زهرا اسکندریان- ١٢ سال از زندگی‌مان صرف این شد که بدانیم «ﺳﯿﻨﻮس ﯾﮏ زاوﯾﻪ ﺑﺎ ﺳﯿﻨﻮس ﻣﮑﻤﻞ آن زاوﯾﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ» یا مثلا مطمئن شویم که «میتوکندری درون خودش هم یک ژن جداگانه دارد یا نه»، اما در این ١٢ سال هیچ وقت نفهمیدیم ما در کجای زندگی هستیم، مسئولیت چیست، کارآفرینی چیست یا مثلا چرا باید آدمی به زندگی در کنار فرد دیگری روی بیاورد؟
١٢ سال را که با این محتویات گذراندیم، رسیدیم به یک امتحان چهار ساعته لعنتی و باید تمام آینده‌مان را در این چهار ساعت با همان میتوکندری، سینوس و رادیکال رقم می‌زدیم.
نخستین کنکور ایران در سال ١٣۴٨ برگزار شد و حالا با گذشت ۴٩ سال همچنان به قوت خود برگزار می‌شود. این پایبندی کنکور در ایران را بگذارید کنار مصوبه‌های هرساله مجلس در رابطه با حذف آن و البته قدرت بزرگی که «کنکور دوستان» برای پابرجایی آن دارند.
در اولین کنکور ایران، حدود ۴٧ هزار نفر داوطلب شرکت کردند و حالا به گفته معاون وزارت آموزش و پرورش متقاضیان کنکور به حدود یک میلیون نفر رسیده‌اند. ۴٣ هزار و ۶۵ نفر هم سال گذشته در مشهد کنکور داده‌اند و احتمالا امسال نیز دانش‌‍‌آموزان با این چنین آماری به امتحان چهار‌ساعتی می‌نشینند.
چند روز پیش اما مانند چند بار قبل، سخن‌گوی کمیسیون آموزش مجلس خبر از حذف کنکور در سال ٩٧ داده بود.

وزارتخانه‌ها برای حذف کنکور تا پایان ٩٧ آماده شوند
میر حمایت میرزاده به فارس گفته بود قانون حذف کنکور در مجلس مصوب شده است و باید وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و آموزش و پرورش آن را تا پایان سال ٩٧ اجرا کنند.

کنکور حذف شدنی نیست چون…
با این حال اما معاون متوسطه آموزش و پرورش خراسان رضوی به شهرآرا گفته است که «کنکور کماکان برگزار می‌شود و اکنون حذف‌شدنی نیست»
رضا صابری تولایی این را هم گفته است که تا زمانی که تعداد متقاضیان ورود به دانشگاه‌ها بیش از ظرفیت باشد، کنکور پابرجاست. حذف کنکور در مجلس چندین مرتبه مطرح شده است، اما در عمل این کار انجام شدنی نیست. او با ذکر این موضوع که آموزش و پرورش خواهان حذف کنکور است، اضافه کرد: هدف از نظام آموزشی ایران آماده کردن دانش‌آموز برای کنکور نیست بلکه آموزش و پرورش دنبال تعلیم و تربیت تمام‌ساحتی است.
صابری اضافه کرد: هدف از نظام آموزشی موضوعاتی همچون مهارت‌آموزی، ایجاد اشتغال، کارآفرینی و بهبود روابط اجتماعی است، اما اکنون نظام آموزشی کودکان را تنها برای ورود به دانشگاه آماده می‌کند.معاون متوسطه آموزش و پرورش استان بیان کرد: منافع برخی در کنکور وجود دارد و این خود نیز بر پابرجا ماندن کنکور تأثیر دارد.

مقدمات حذف کنکور
از اتفاقات خوبی که با ورود محمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش به دولت جدید افتاد، حذف آزمون‌ تیزهوشان در ورود به پایه هفتم بود. این موضوع همچنان مورد بحث و انتقاد از جانب برخی است که از این آزمون‌ها سود می‌بردند، اما بطحایی تمام قد از این حذف دفاع می‌کند. در همین رابطه، معاون متوسطه آموزش و پرورش استان نیز یکی از اقدامات وزارتخانه را برای عمل به تعلیم و تربیت تمام ساحتی، حذف آزمون تیزهوشان برای ورود به پایه هفتم دانسته و گفته است که این اقدام می‌تواند مقدمه خوبی برای حذف کنکور باشد.صابری اضافه کرد: تا زمانی که عده‌ای منافعشان در برگزاری کنکور باشد، این ماراتن حذف شدنی نیست و منافع بسیاری از جانب کلاس‌های کنکور، کتب کمک‌آموزشی و… ایجاد می‌شود.

او معتقد است که اگر مجلس قانونی را تصویب می‌کند، باید برای اجرا شدن آن هم پیگیری و نظارت داشته باشد.
صابری با بیان اینکه باید سد کنکور برداشته شود تا توزیع متوازن دانش بر اساس نیازهای جامعه شکل گیرد، گفت: در کنکور سال گذشته ۶٢ درصد از کسانی که شرکت کردند، در رشته تجربی آزمون دادند که این آمار متناسب با نیازهای جامعه نیست.
او همچنین این را هم اضافه کرده است که کشورهای پیشرفته به دنبال تربیت دانش‌آموزان در رشته‌های مورد نیاز جامعه هستند، اما این اتفاق در ایران نمی‌افتد. پیش از این رئیس دانشگاه فردوسی مشهد نظری متفاوت در رابطه با کنکور به ایسنا ارائه داده و گفته بود که اگر بخواهیم ملاکی نظیر کنکور را به صورت کلی کنار بگذاریم، مقدور نیست، ولی ساماندهی نحوه برگزاری این آزمون و دادن اختیارات به دانشگاه‌ها می‎تواند در این زمینه مطلوب باشد.
محمد کافی این را نیز گفته بود که بسیاری از کشورهای دنیا هستند که به شکل ایران کنکور سراسری ندارند، ولی دانشگاه‌های آنان برای خود یک‌سری ملاک‌هایی دارند که معیار انتخاب دانشجویان است، معمولا این ملاک‌ها معدل دوره تحصیلات متوسطه است، لذا در امتحانات سراسری مراقبت ویژه انجام می‌شود تا حق داوطلبی ضایع نشود.

اشتغال و رشته تحصیلی
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش کشور نیز به کاهش تقاضا برای حضور در دانشگاه‌ها اشاره کرد و به ایسنا درباره قوانینی که در رابطه باحذف کنکور مصوب شده است، گفت: مجلس شــورای اسلامی تاکنون دومصوبه درباره قانون کنکور داشته است. مصوبه اول درباره حذف کنکور بود که به مدت پنج سال اجرا شد و مصوبه دوم، قانون پذیرش دانشجوست.
علی زرافشان اظهار کرد: سه روش برای پذیرش دانشجو در دانشگاه پیش‌بینی شده است که در روش اول پیش‌بینی شده ۸۵ درصد پذیرش دانشجو باید از طریق سابقه تحصیلی صورت گیرد. در روش دوم پذیرش بر اساس سابقه تحصیلی و دروس عمومی ذکر شده است و در روش سوم که درحال حاضر اجرا می‌شود پذیرش بر اساس سابقه تحصیلی، دروس عمومی و دروس تخصصی است.
در روش سوم گفته شده باید ۱۵ درصد ظرفیت دانشگاه‌ها از این طریق باشد، اما اکنون دانشگاه‌های پیام نور، آزاد و دولتی ۸۰ درصد ظرفیت خود را از این طریق جذب می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه طبق گزارش ســازمان ســنجش بیش از ۶۰ درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها در مشاغل مرتبط با رشته تحصیلی‌شان کار نمی‌کنند، اضافه کرد: در واقع سرمایه کشور چند‌سالی در راستای تربیت افراد در رشته‌هایی صرف می‌شود که بازار کاری ندارد. البته این موضوع به تغییر هرم جمعیتی کشور و کاهش شدید میزان داوطلبان دانشگاه‌ها نیز باز می‌گردد.